>
Fa   |   Ar   |   En
   بررسی تاثیر استدراکات بلاغیون بر روایی و پایداری ساختارمندی ایضاح‌البلاغۀ خطیب قزوینی  
   
نویسنده موذنی علی محمد ,طیب زهیر ,شجاع پوریان ولی الله
منبع پژوهشنامه نقد ادبي و بلاغت - 1397 - دوره : 7 - شماره : 2 - صفحه:195 -214
چکیده    «خطیب قزوینی» یکی از برجسته‌ترین سخن‌شناسان مسلمان است. وی در تداوم سنّت کلاسیک سخن‌شناسی اسلامی، چکیدۀ باب سوم کتاب مفتاح‌العلوم سکاکی را با هدف تسهیل ارتباط با متن و یادگیری بهتر آن، با عنوان کتاب تلخیص‌المفتاح پدید آورد؛ اثری که حاوی برخی از آرای خود او در علم بلاغت نیز بود. سپس، وی ایضاح را برای شرح و تکمیل مطالب تلخیص‌المفتاح نوشت، اما کتاب ایضاح به‌رغم تاخّر، پخته و مشروح‌تر بودن آن، نتوانست در برابر چکیدگی کتاب تلخیص، جایگاه شایسته‌ای به‌دست آورد و بدین سان، به‌تدریج شان ایضاح در بین جویندگان علم و پژوهندگان سخن‌شناسی و بلاغت مغفول ماند. در زبان فارسی نیز کار درخور و بایسته‌ای بر این کتاب ارجمند انجام نگرفته‌است و یا حتّی ترجمۀ فارسی کاملی از این متن نداریم که بدین مهم همت گماشته باشد. این نوشتار با مروری کوتاه بر سیر تطوّر دانش بلاغت و ساختار تاریخی سخن‌شناسان مسلمان و امّهات کتب این علم، ایضاح خطیب قزوینی را در کانون توجه خود قرار داده‌است و ضمن معرّفی آن، به نمونه‌هایی از استدراکات دانشمندان بلاغی متاخّر در باب آرای خطیب قزوینی در محدودۀ دانش معانی و تاثیر این آراء در زیربنای مفهوم پیشنهادی خطیب برای دانش بلاغت می‌پردازد.
کلیدواژه خطیب قزوینی، ایضاح، بلاغت، تلخیص‌المفتاح، فصاحت
آدرس دانشگاه تهران, گروه زبان و ادبیات فارسی, ایران, دانشگاه تهران, گروه زبان و ادبیات فارسی, ایران, دانشگاه شهید چمران اهواز, گروه زبان و ادبیات فارسی, ایران
 
   The Effect of Rhetoricians' Findings on Structural Validity and Sustainability of Idah alBalagha by Khatib Qazvini  
   
Authors Moazeni Alimohammad ,Tayyeb Zohair ,Shojapoorian Valiyollah
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved