بررسی انگاره‌های بینامتنی در گونه گفتاری پدیدارساز؛ با تمرکز بر وضعیت انقلابی 57-1356

انقلاب اسلامی، محمل بروز و ظهور گونه‌های مختلفی از گفتارهای سیاسی با کارکردهای متفاوت بود. یکی از گونه‌های رایج که در وضعیت انقلابی و با هدف مشروعیت‌زدایی از رژیم حاکم شکل گرفت، «پدیدارسازی» بود که بر خیانت‌های صورت گرفته از سوی رژیم پهلوی در حق آرمان‌های اصیل و ملی نظیر عدالت، اسلام، آزادی و قانون تاکید می‌نمود. هدف این مقاله‌ بررسی وجوه بینامتنی این‌گونه‌ گفتاری است و تلاش می‌شود ضمن شناسایی مهم‌ترین ویژگی‌های این گونه‌ گفتاری، موارد مشابه آن در طول تاریخ تشیع مورد بررسی قرار گیرد و از رهگذر این شناسایی، ریشه‌ تاریخی آن بررسی گردد. به‌عبارتی در چه دوره‌های تاریخی و در چه شرایط اجتماعی و از سوی چه خطیبانی این گونه‌ گفتاری نضج گرفته است تا به دوره‌ انقلاب اسلامی رسیده است؟ با استفاده از الگوهای تحلیل انتقادی گفتمان و از طریق کاوش در متون دوره‌های متفاوت تاریخی مشخص شد که پدیدارسازی بروز یافته در دوره‌ انقلاب، مابه ازای تاریخی در دوره‌ معاصر و صدر اسلام دارد و در هنگامه‌ بی‌ثباتی سیاسی، رهبران دینی از استدلال‌های مشابه علیه حکام جور زمان بهره برده‌اند.

intertextual notions in the genre of disclosing discourse: the case of the revolutionary iran during 1978–79

introductionevery significant social revolution, in addition to the diverse array of physical and objective events and actions (e.g., marches, armed conflicts, exile, and slogans), also encompasses intellectual dimensions. not an exception in this regard, the 1979 islamic revolution in iran originated from the longstanding philosophical, historical, and civilizational tradition of islamic iran, particularly the shia political thought. this philosophical tradition served as the foundation for the production of various political texts and speeches, each with distinct functions but sharing the common goal of overthrowing the oppressive regime. as a notable form of political discourse and speech during the revolution, the disclosing discourse would critically examine the status quo in the most explicit manner possible, challenging the legitimacy of the ruling power. the present study aimed to explore the relations and characteristics of the texts belonging to different periods and harboring the disclosing discourse. it also intended to see when and by whom similar texts and speeches had been produced throughout history. the research also sought to examine the political relations and power dynamics they represented as well as the actions they celebrated and foregrounded, or condemned and marginalized.