پیشینه تاریخی فرهنگ استراتژیک «عزت طلبی» در سیاست خارجی ایران معاصر، مطالعه موردی؛ سیاست خارجی دوران صفویه

عده‌ای بر این باورند که در سال‌های پس از انقلاب اسلامی، حفظ شان و عزت طلبی در سیاست خارجی بر منافع ملی رجحان داشته است و از این رهگذر منافع ملی بعضا مغفول واقع شده‌اند. اما باید بیان کرد این میزان از توجه به شان و عزت‌جویی می‌تواند بر گرفته از « فرهنگ استراتژیک منزلت طلب» ایرانیان باشد. این امر نه الزاما بعد از انقلاب اسلامی بلکه، قرن‌هاست در تعامل ایران با جهان خارج اعمال شده که می‌توان دوران صفویه را به عنوان یکی از نخستین تجلیات تجربه فرهنگ استراتژیک منزلت طلبی در سیاست خارجی معاصر ایران نام برد.این مقاله با کاربست مفهوم تحلیلی «عزت‌جویی» و با رویکردی تاریخی و روشی توصیفی تحلیلی، در پی اثبات این فرضیه است که مفاهیم دیگری به جز کسب قدرت و امنیّت همچون « عزت‌جویی» قابلیّت تبیین سیاست خارجی ایران را در دوران صفویه دارد و بالتبع آن، پرسش اصلی مقاله پیش رو این گونه است که آیا مفاهیم دیگری به جز کسب «قدرت» و «امنیّت» همچون«عزت‌جویی» با سه مولّفۀ «محدودیّت خودخواسته در منازعات»، «اولویّت‌هویّت» و «منزلت‌جویی» قابلیّت تبیین سیاست خارجی ایران را در دوران صفویه دارد؟

Historical Background of the Strategic Culture of Dignity in Contemporary; Iranian Foreign Policy: Case Study of Safavits Era Foreign Policy

Some believe that in the years after the Islamic Revolution, their preservation and selfrespect in foreign policy have been superior to national interests, and national interests have often been neglected. But it should be said that this amount of attention and dignity can be derived from the decent dignitaries of Iranians. In fact, this is not necessarily after the Islamic Revolution, but for centuries, has been implicated in Iran’s engagement with the outside world, which can be called the Safavits era as one of the first manifestations of the experience of a strategic culture of domination in contemporary Iran’s foreign policy. Therefore, the present article, using the analytical concept of dignity and with a historical and descriptive analytical approach, seeks to prove that other concepts, other than the acquisition of power and security, such as dignity, have the ability to explain Iranian foreign policy during the Safavits period And, in the end, the main question of the current research is whether other concepts, other than the acquisition of power and security , such as pride , along with the three components of selfimposed restriction in conflict , the priority of identity and dignity have the capability for the explanation of Iran’s foreign policy during the Safavits era?