مطالعه تطبیقی جنبش اخوان المسلمین مصر و جنبش فتح الله گولن

شکل‌گیری جنبش‌های مختلف در منطقه باعث شده تا طیف وسیعی از مطالعات پیرامون جنبش‌ها شکل بگیرد و چرایی و چگونگی فعالیت این جنبش‌ها را مدنظر قرار دهد. بنابراین در این مقاله سعی شده تا با استفاده از روش توصیفیتحلیلی و روش تطبیقی دو جنبش اخوان‌المسلمین و جنبش فتح‌الله گولن بررسی شود و به شباهت‌ها و تفاوت‌های آن‌ها اشاره شود. فرضیه نوشتار این است که اخوان‌المسلمین در شیوه‌ها و روش‌ها با جنبش گولن شباهت و در نوع نگاه به مقوله دین و سیاست دارای تفاوت‌های اساسی هستند. در همین راستا یافته‌های پژوهش حاکی از این است که دو جنبش در مقوله دین و دولت و سکولاریسم کاملاً متفاوت از هم و در مبحث دموکراسی و تصوف به هم نزدیک هستند. هم‌چنین یافته‌های تحقیق تصریح می‌کند که اگر چه هر دو جنبش دارای هدفی جهان‌شمول بوده‌اند؛ ولی جنبش گولن متوجه کل عالم و جنبش اخوان‌المسلمین متوجه جهان اسلام بوده است. هرچند هر دو جنبش دست به فعالیت‌های اقتصادی و خدماتی زده‌اند ولی فعالیت‌های خدماتی اخوانی‌ها بیشتر از جنبش گولن بوده است.

The comparative study of Ikhvan al Moslemin movement and Fethullah Gülen movement

The creation of different movements in region during last decades has led to huge amount of studies on these movements to distinguish their reason, state and aims. This essay focuses on descriptiveanalytic method and comparative method to study Ikhvan al Moslemin movement and Fethullah Gülen movement, and to name their similarities and differences. The hypothesis is that these movements resemble in their methods and differ in the way of looking at religion and politics. The results of the study show that the two movements are different in subjects like religion, government and secularism and are similar in topics like democracy and mysticism. The results also certify that although the two movements have a worldinclusive aim, the Gülen movement included the whole world and Ikhvan al Moslemin movement included Islamic world only. It should be mentioned that although both of these movements have done economic, advertising and social activities, Ikhvan’s social activities were more than Gülen’s.