انتخابات ریاست جمهوری در ایران؛ الگویی نظری برای تبیین پیروزی یک کاندیدا بر سایر رقبا

هدف پژوهش حاضر ارائه الگویی نظری برای شناسایی یکی از عوامل موثر بر سرنوشت رقابت انتخاباتی و پیروزی یک کاندیدا یا کاندیداهای یک حزب بر رقبای خود با استفاده از رهیافت بسیج منابع و تعیین نوع منابع در اختیارِ کاندیداها و نظریات آن، در انتخابات ریاست جمهوری به صورت خاص و دیگر انتخابات های به صورت عام است. فرضیه اصلی پژوهش «بسیج منابع در اختیارِ کاندیدا یا کاندیداهای یک حزب،در فرایند انتخابات، عامل پیروزی کاندیدا یا کاندیداها بر رقبای آن ها» است. الگوی نظری، برساخته‌ای از نظریات بسیج منابع در انطباق با الزامات و لوازم و فرآیند و شرایط انتخابات است. برای سنجش اعتبار الگو از روش مراجعه به نخبگان استفاده شده است. جامعه آماری شامل اساتید علوم سیاسی دانشگاه‌های شهر تهران، با جمعیتی حدود 140 می باشد که از بین این 140 نفر با روش فرمول کوکران  و با استفاده از جدول مورگان به 100 نفر از آن‌ها مراجعه شده  است. برای تعین رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد  و نتایج نشان داد که تمام پنج فرضیه فرعی تعیین شده در پژوهش رابطه‌ی نسبتاً معناداری دارند. . میزان تاثیرگذاری متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته از طریق کاربست آزمون رگرسیون چند متغیره با بهره گیری از روش enter ، تعیین شده است. مقدار ضریب همبستگی رگرسیون چند متغیره عدد (0/791=r) است که  بیانگر همبستگی شدید و بالاتر از متوسطی از واریانس متغیر وابسته، توسط پنج متغیر مستقل تحقیق  می‌باشد. یعنی با ورود همه متغیرهای مستقل، حدود 63 درصد از تغییرپذیری  یا احتمال پیروزی یک کاندیدا بر رقبای خود توسط این عوامل تبیین می‌شود.

presidential election: atheorical model for determining acandidate,s victory over his rivals

This study aims to investigate the relationship between resoruce mobilization and the wining of a candidate in presedetial election according to resource mobilization theories.  To do this, five hypotheses were formulated. The theoretical framework was based on different theories and models in election behaviors analysis.  Three viewpoints were more outstanding than others including sociological pattern, politicalpsychological pattern and rational selection pattern. The main hypothesis was, “There is a significant relationship between mobilizing and allocating resources by candidates and their winnigs in  the  elections campaign”. Data were collected from library and other documents. Resources mobilization was the independent and campain wining was the dependent variables. Pearson correlation was utilized to find the relationship between the two variables. All five variables were reported to be highly correlated. To investigate the degree of the relationship between variables, regression test was used utilizing ENTER. Regression was indicative of the high correlation between variables (R=0.791). The regression index (R=0.625) showed a high variance of the dependent variable. Sixty three percent of election victory was predicted based on the regression line.  In this study, the researchers attempted to present a model to explaion “how a candidate wins the election campaign?”with the aim to shed light on some aspects of explanation problems of Irans presidential and other elections.