ضمانت‌ اجرای رویه‌‌های بین‌‌المللی صنعت نفت در رژیم ‌های مختلف بخش بالادستی

مشروط نمودن انجام بسیاری از فعّالیت‌‌ها و تعهدات شرکت‌‌های فعّال در صنعت نفت به تطابق با رویه‌‌های بین‌‌المللی صنعت نفت یا مفاهیم مشابه از تاریخچه‌‌ای طولانی برخوردار است. این مقاله به بررسی ضمانت‌اجرای تخلّف از این رویه‌‌ها در پرتو بررسی روش‌‌های حلّ اختلاف در رژیم‌‌های مختلف حاکم بر فعّالیت‌‌های بخش بالادستی می‌‌پردازد. بررسی اختلافات و دعاوی مرتبط با تخلّف از این رویه‌‌ها نشان‌‌دهندة ضمانت‌‌های اجرای متفاوت در چارچوب شیوه‌‌های مختلف عملیات در بخش بالادستی است. با استفاده از نتایج این بررسی تطبیقی، در خصوص صنعت نفت ایران مشخص گردید که با توجه به استفاده از رژیم قراردادی در روابط بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت‌‌های بین‌‌المللی فعّال در توسعة بخش بالادستی، ضمانت‌اجرای این رویه‌‌ها در قالب شروط قراردادی از طریق نمودن مکانیسم داوری موجب بروز ریسک‌‌های جدید خواهد شد. همچنین نشان داده شد که تدوین رویه‌‌ها و بهترین عملکردهای صنعت نفت در قالب متون مشخص و به‌روزرسانی متناوب آنها توسط ارگان‌‌های ذی‌ربط از جمله وزارت نفت، می‌‌تواند موجب کاهش اختلافات طرفین قرارداد و مشخص شدن دامنة آزادی‌عمل شرکت‌‌های طرف قرارداد در ارتباط با انتخاب و اجرای رویه‌‌ها گردد.

enforcement of international petroleum industry practices under different upstream regimes

for decades, companies involved in the petroleum industry are committed to complying with international petroleum industry practices (ipip) or similar terms in performing most of their obligations and operations. this paper examines the consequences of a breach of ipip in light of reviewing dispute resolution methods in different regimes governing the upstream sector. reviewing disputes and lawsuits related to the breach of ipip suggests the different enforcement methods under the various regimes of operation in the upstream sector. with regard to the iranian petroleum industry, using the results of this comparative study, it was shown that due to the contractual regime used in the relations between the national iranian oil company (nioc) and international oil companies (iocs) involved in the development of the iranian upstream sector, any dispute over ipip as part of contractual terms will cause new risks by triggering the arbitration mechanism. it was also suggested that the preparation of ipip in the form of precise documents and their periodical update by relevant authorities, including the ministry of petroleum, may reduce disputes between the contracting parties (nioc and iocs) and determine the latter’s scope of authorities related to selection and application of ipip.