تحلیل رقابتی محدودیت‌های غیرقیمتی در توافقات عمودی؛ مطالعه تطبیقی درحقوق آمریکا، اتحادیه ‌‌اروپا و ایران

توافقات عمودی، توافقات میان دو یا چند واحد اقتصادی است که در سطوح متفاوتی از بازار فعالیت می‌‌کنند. این توافقات ممکن است حاوی شروط محدو‌‌د کننده غیرقیمتی بوده‌‌ که مغایر با حقوق رقابت است. از موضوعات اختلاف برانگیز این حوزه آن است که آیا حقوق رقابت، محدودیت‌های غیرقیمتی معمول در توافقات عمودی را مخل رقابت تشخیص خواهد داد یا نه‌‌‌ تنها مانع رقابت ندانسته، بلکه دارای فواید رقابتی می‌داند. نتایج این مطالعه تطبیقی نشان می‌دهد تحدیدات غیر قیمتی در حقوق رقابت آمریکا و اتحادیه اروپا در شمار تحدیدات مظنون هستند هرچند که به علت اتخاذ رویکرد متفاوت در سیاستهای حقوق رقابتی، دامنة شمول در هر دو نظام حقوقی مختلف است. در حقوق آمریکا به‌ عنوان ترتیبات محدود کننده مستقل به رسمیت شناخته شده‌‌ که آن را تحت قاعده معقولیت تحلیل می‌نماید. در حقوق اتحادیه اروپا معافیت‌های‌‌ کلی و انفرادی جهت ارزیابی تحدیدات عمودی وجود دارد که‌‌ درصورت انطباق با معیارهای اعلام ‌شده، مشروع اعلام می‌شوند. در حقوق ایران به دلیل فقدان موضع‌‌گیری صریح، رویکرد رقابتی این تحدیدات مبهم است، لیکن با تکیه بر قواعد عام حقوق رقابت و تفسیر مواد 44 و 45 ق. ا. س. ک. ا می‌توان مصادیقی از رویه‌ها و توافقات محدود‌ کننده را یافت که قابلیت انطباق با این تحدیدات در حقوق رقابت ایالات ‌‌متحده و اتحادیه اروپا را دارد.

Competitive Analysis of Non-Price Restraints in Vertical Agreements (A Comparative Study of American, European Union, and Iranian Law)

A vertical agreement is an agreement between two or more economic entities, each of which operates at different levels of the commercial market. These agreements may contain nonprice excluding terms that are contrary to competition law. One of the controversial issues in this regard is whether competition law will recognize nonprice restraints on vertical agreements as detrimental to competition or not only does it not constitute a barrier to competition but also finds it useful in competition. The findings of the comparative studies show that nonprice restraints on US and EU competition law are among the suspected restraints, however, due to the different approaches in competition law policies, the scope of inclusion in both legal systems is different. U.S jurisprudence has recognized it as independent restrictive arrangements and analyzes it under the rule of rationality. There are general and individual exemptions in EU law for the assessment of vertical restraints, which are declared legitimate if they meet the stated criteria. In Iranian law, the competitive approach to these restraints is ambiguous due to the lack of an explicit position, however, by relying on the general rules of competition law and the interpretation of Articles 44 and 45 of Law on Implementation of General Policies of Principle (44) of Constitution, we can find examples of restrictive procedures and agreements that can be adapted to these restraints in US and EU competition law.