مبانی و روش‌های ارزیابی خسارات ناشی از نقض قراردادسرمایه‌گذاری ( با تکیه بر رویه دیوان های داوری ایکسید و دیوان دعاوی ایران آمریکا)

امروزه در حقوق بین الملل و نیز دیوان‌های داوری بین المللی حق سلب مالکیت از اموال سرمایه‌گذار خارجی، به عنوان یک حق مشروع برای دولت میزبان سرمایه شناسایی شده است. در مواردی که دولت میزبان سرمایه، اقدام به سلب مالکیت از اموال سرمایه‌گذار خارجی می‌نماید، این سوال مطرح می‌شود که بر چه مبنایی و با چه روش‌هایی می بایست خسارات ناشی از نقض قراردادسرمایه‌گذاری توسط دولت میزبان سرمایه، ارزیابی شود. تا کنون در دکترین حقوقی، پاسخ قاطعی به این سوال داد نشده است. رویه‌ی دیوان‌های داوری بین المللی در این خصوص متفاوت می‌باشد. با تامل در آرای مختلفی که در دیوان‌های داوری ایکسید و نیز دیوان دعاوی ایران آمریکا صادر نموده اند به نظر می‌رسد مقبول‌ترین مبنا برای ارزیابی خسارات، توجه به قیمت بازاری کالا می‌باشد. در عمل برای دست یافتن به این قیمت، روش‌های مختلفی ارائه شده است که می‌توان این روش‌ها را در سه روش، دسته بندی نمود، روش مقایسه‌ای، روش منفعت‌محور و روش نتیجه محور. در حقیقت بسته به مورد و نوع کالا، دیوان داوری، یکی از سه روش فوق را برای ارزیابی خسارات وارده به سرمایه‌گذار خارجی انتخاب می کند.

Principles and Methods of Assessing Damages Due to Breach of Investment Contract (Relying on ICSID Arbitration)

Abstract: Today in international arbitration tribunals also in international law the right to expropriate foreign investor property has been recognized as a legitimate right for the host state. In cases where the host government expropriates the property of the foreign investor, the question arises as to the basis and in what manner the damages caused by the host government’s breach of the investment contract should be assessed. So far, the legal doctrine has not given a definite answer to this question. The procedures of the International Arbitration Tribunals in this regard are different. Considering the various opinions given in the ICSID Arbitration Courts as well as the IranUS Arbitration, the market price of the commodities seems to be the most acceptable basis for assessing damages. In practice, different methods have been proposed to achieve this price, which can be categorized into three methods, the comparative method, the profitbased method, and the resultoriented method. In fact, depending on the case and the type of goods, the Arbitration Tribunal chooses one of the three methods for assessing damages to a foreign investor.