حمایت از زیان‌دیده در برابر تبلیغات تجاری مقایسه‌ای از طریق طرح دعوای رقابت غیرمنصفانه

یکی از شیوه‌ های مرسوم تبلیغ کالا و خدمات و حمایت از مصرف‌کننده تبلیغات تجاری مقایسه‌ای است که بر پایه مقایسه ویژگی ها و خصائص کالا و خدمات تجاری با محصولات و خدمات رقبا بنیان‌گذاری شده، به شمار می رود. تبلیغات مقایسه‌ای که در حقوق بسیاری از کشورها، امری مشروع تلقی می‌شود، در فقه اسلامی نیز در صورت همسویی با کلان پایه‌هایی همچون تعاون بر برّ و تقوی، ممانعت از اثم و عدوان و رعایت امانت، مشروع بوده و موجب ایجاد مسئولیت برای تبلیغ‌کننده نخواهد شد. اما درصورتی‌که شروط مذکور رعایت نشود و از این طریق خسارتی به رقبای تجاری وارد آید، زیان‌دیده می‌تواند علیه تبلیغ کننده دعوای رقابت غیرمنصفانه اقامه نماید. ویژگی هایی نظیر تعاریف خاص از تقصیر در قوانین برخی کشورها و نیز کیفیت اثبات ضرر، دعوای رقابت غیرمنصفانه را از دعوای عام مسوولیت مدنی متمایز می گرداند؛ اثبات ارکان دعوای رقابت غیرمنصفانه می‌تواند منجر به صدور حکم به جبران خسارت به‌صورت نقدی، توقف پخش تبلیغات، درج حکم در جراید کثیرالانتشار و یا پخش تبلیغات تصحیحی باشد و به این وسیله خسارت وارده به حیثیت و اعتبار تجاری رقیب را جبران نماید. در پژوهش حاضر برخی معاهدات بین المللی و قوانین برخی کشورها موردبررسی قرارگرفته و کیفیت اجرا و چگونگی وضع قانون در حقوق ایران نیازسنجی شده است.

Protecting the Injured Party in Comparative Advertising by Claiming Unfair Competition

Comparative commercial advertising, which is based on comparison of features and characteristics of competitors’ goods and services, is one of the most popular ways of advertising and an important means of protection consumers’ rights. A comparative advertising is legitimate in light of principles such as cooperation and piety, forbidding injustice and keeping the trust and it will not incur responsibility for the advertiser. If the conditions are not complied with and damages are brought to competitors, they may file a lawsuit against the advertiser’s unfair competition. Differences such as specific definitions of negligence in some legal systems, and quality of proof of harm, distinguish an unfair competition from a general civil liability dispute. The unfair competition lawsuit in a court of law may lead to the issuance of a warrant for compensation in cash, an order to stop broadcasting advertising, the insertion of a ruling in the press, or a correctional advertisement to compensate the damage sustained to the competitor’s reputation. In this article, some international treaties and the laws of some jurisdictions have been discussed and it has been investigated how the law is enforced and implemented in Iranian law.