تمیز نقص شکلی دادخواست از سایر اسباب بی‌اعتباری دعوی

ازآنجاکه نقص شکلی دادخواست در حقوق ایران و فرانسه، نقصی قابل‌رفع تلقی می‏شود، نفع خواهان همواره در آن است که تمام اسباب بی‏اعتباری دعوی را نقص شکلی دادخواست معرفی کند. در مقابل، نفع خوانده در این است که نقایص دادخواست غیرقابل‌رفع تلقی شود و دعوی، بدون اینکه امکان رفع نقص برای خواهان وجود داشته باشد، بلافاصله محکوم‌به رد شود. گرایش رویه قضایی به‌سوی هریک از این منافع معارض باعث برهم خوردن تعادل نظام دادرسی مدنی خواهد شد؛ اما تردید رویه قضایی در تمیز مصادیق شکلی نقص دادخواست، لطمه­ای بیش از توسل افراطی به هریک از این دو رویکرد درپی دارد. این تردید قابلیت پیش­بینی دعاوی را در نظام قضایی ایران مخدوش کرده است. نقایصی که خواهان قابل‌رفع تلقی می­کند، سبب رد بلافاصله دعوی شده و امید به عدم پذیرش دعوی توسط دادگاه، احتمال تسلیم بدهکاران به­حکم دادگاه یا مصالحه با طرف را کاهش می­دهد. در این مقاله سعی خواهد شد تا ضمن تمیز مصادیق نقص شکلی دادخواست از اسباب نقص ماهوی آن و موارد صدور قرار عدم استماع دعوی، در هر مورد راه­حلی ارائه شود؛ اما هدف اصلی در این مقاله، معرفی و تشریح رویکردهای معارض در رویه قضایی است.

Distinction of Formal Nullity from other Causes of NonAcceptance

Taking into account the fact that in Iranian and French law, formal defects of petition can be recoverable; the appellant is interested in regarding the cause of nullity as formal one. Conversely, the defendant is interested in considering the cause of nullity as nonformal to render the reject of petition, immediately by the court. Tendency of jurisprudence toward each of these conflicting interests may disorder the balance of Civil Procedure. But hesitancy of jurisprudence in determining the cases of formal nullity is more dangerous than excessive resort to each solution. This hesitancy resulted in nonpredictability of the cases in Iranian Jurisprudence. Reject of appeal by the court, without possibility of correction of defects, encourage the debtor to refuse from the compromise with creditor. This Article is an attempt to distinction of formal defects of petition from substantive defects and cases of nonacceptance of litigation. On the other hand, in each case, some suggestions have been rendered. But the fist aim of this Article is to clarify the divergent tendencies in Iranian Jurisprudence in respect of the subject matter of this Article.