طراحی و اثربخشی برنامۀ تنظیم هیجان بر رفتارهای دختران نوجوان قلدر

چکیدهزمینه و هدف: بی‌نظمی هیجان از اصلی‌ترین دلایل بروز رفتارهای مشکل‌زایی همچون قلدری در دوران نوجوانی است. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی اثربخشی برنامه طراحی‌شده مبتنی بر تنظیم هیجان بر رفتارهای قلدرانه دانش‌آموزان نوجوانان قلدر بود.روش: روش پژوهش حاضر از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمونپس‌آزمون با گروه کنترل و یک مرحله پیگیری است. جامعۀ آماری پژوهش حاضر شامل کلیۀ دانش‌آموزان دختر مشغول به تحصیل در دوره متوسطۀ اول شهر تهران در سال تحصیلی 13981-399 بود. برای انتخاب نمونه، از نمونه‌های در دسترس استفاده شد. تعداد 30 نفر از آنان با انتساب تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایشی و کنترل جایگزین گردیدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه‌های قلدری ایلی‌نویز (2001)، مشکلات رفتاری آخنباخ (1991) و تنظیم ‌هیجان چیکتی (1998) بودند. داده‌ها به‌شیوه تحلیل کوواریانس چندمتغیره و تحلیل کوواریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر در نرم‌افزار spss نسخه 24، تجزیه و تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان دادند که میانگین نمرات پس‌آزمون قلدری در دو گروه آزمایش و کنترل با یکدیگر تفاوت معنادار داشته (0.05>p) که این امر حاکی از تاثیر مثبت برنامه می‌باشد.نتیجه‌گیری: برنامه طراحی‌شده مبتنی بر تنظیم ‌هیجان برای کاهش رفتارهای قلدرانه نوجوانان قلدر اثربخش می‌باشد.

design and effectiveness of emotion regulation program on the behaviors of bully teenage girls

abstractbackground and aim: emotional disorder is one of the main causes of problem behaviors such as bullying during adolescence. the purpose of this study was to evaluate the effectiveness of a designed program based on emotion regulation on bullying behaviors of adolescent bullying students.method: the method of the present study is quasiexperimental with control group and a followup stage. the research community includes all female students studying in the first secondary course of tehran in the academic year 20192020. available samples were used to select the sample. 30 of them were randomly assigned to 2 groups of 15 experimental and control. data collection tools were the illinois bullying questionnaire (2001), the achenbach behavioral problems (1991), and the cicchetti emotion regulation (1998). data were analyzed by multivariate analysis of covariance and analysis of covariance with repeated measures in spss software version 24.results: results showed that the mean scores of bullying posttest in the experimental and control groups were significantly different (p <0.05), which indicates the positive effect of the program.conclusion: program designed based on emotion regulation is effective in reducing bullying behaviors in adolescent bullies