هویت ملی؛ بررسی عوامل قومی موثر بر رفتار‌های واگرایانه جوانان (مورد مطالعه: جوانان 18 تا 30 ساله اهواز)

بروز گاه و بیگاه رفتارهای ضدملی و واگرایانه به‌ ویژه در میان جوانان در حوزه عمومی و اماکنی مثل ورزشگاه‌ها، فهم چگونگی و چراییِ این‌گونه کنش‌های اجتماعی و سیاسی را برای رفع نابسامانی‌ها در مسیر همگرایی اقوام در کشور ضروری می‌سازد. در جوامعی مانند ایران که اقوام گوناگون در کنار هم زندگی می‌کنند، قومیت و موضوعات مربوط به آن از مسائلی است که کنشگری اجتماعی- سیاسی شهروندان را به اشکال متفاوت متاثر می‌سازد و به‌ویژه می‌تواند به همگرایی یا واگرایی ملی و بین‌قومی منجر گردد. در این چارچوب، مسئله اصلی ما بررسی عوامل قومی موثر بر واگرایی بین‌قومی یا ملی است. سوال اصلی پژوهش این است که کدام عوامل درون قومی، رفتارهای واگرایانه و ضدملی را از سوی جوانان قومیت‌های مختلف بیشتر تقویت می‌کنند؟ برای بررسی موضوع، از روش کمی پیمایش و ابزار پرسش نامه در شهر اهواز استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد هویت انحصاری درون‌گروهی، جهت‌گیری هویتی ناامن، فاصله هویتی بین‌قومی، نابرابری نهادی و قدرت نسبی درون‌گروهی بر واگرایی و رفتارهای واگرایانه در مورد هویت ملی اثرگذار هستند.