جوانان و شایعه ‌پراکنی در دوران پیام ‌رسان های موبایلی

شایعه و اشاعه آن از دیرباز وجود داشته و نمایان‌گر دغدغه‌ها، باورها و افکار هر جامعه‌ای بوده است. با ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات و همه‌گیر شدن آن، انتقال هر نوع پیام از جمله شایعه آسان شده است. جوانان به عنوان بخش قابل توجهی از کاربران این ابزارهای ارتباطی در معرض دریافت و اشاعه بیشتر این شایعات قرار دارند. پژوهش حاضر به بررسی دلایل اشاعه شایعه از طریق پیام‌ رسان  های موبایلی می‌پردازد. هدف تحقیق حاضر، تعمق در این موضوع است که چرا کاربران جوان پیام‌ رسان  های موبایلی با علم به این که خبر دریافتی، شایعه، غیرموثق و نامعتبر است اقدام به‌ انتشار فوری و هم‌رسانی آن می‌کنند. روش تحقیق در این پژوهش، پدیدارشناسی و جامعه آماری شامل کلیه کاربران 22 تا 35 ساله انواع پیام‌ رسان  های تلفن همراه است. بدین ترتیب تعداد 22 نفر به عنوان نمونه به روش گلوله برفی برای مصاحبه نیمه‌ساختاریافته انتخاب شدند و تحلیل محتوای مصاحبه‌ها به روش موضوعی انجام شد. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که ابراز وجود و جلب توجه دیگران، استفاده ابزاری از شایعه جهت فتح باب گفتگو و تصور اطلاع‌رسانی مفید و مفرح از جمله دلایل اساسی مشوق کاربران جوان در به‌هم‌رسانی و ترویج شایعه از طریق پیام‌ رسان  های موبایلی است. به عبارت دیگر، این تحقیق نشان داد استفاده از این فناوری‌ها جهت رفع نیازها و در بستر اجتماعی جامعه شکل می‌گیرد.

Youth and Rumor Spreading in the Era of Instant Messaging Applications

Rumors have always been around in all societies and reflect the society’s anxieties, beliefs and thoughts. With the advent of information and communications technology (ICT) and its popularity, the spread of words and also rumors has become easier than ever. The youth as an important part of user of these applications, are exposed to receiving and spreading them. The study is to explore the reasons behind passing or not passing rumors by youth on all Iranian and international messaging Apps. In another words, it aims to investigate why internet users instantly share and pass a message although they know it is not valid, trustworthy or wellgrounded. The study is a qualitative research and the statistical population is based on all different kinds of mobile phone messaging application users. 22 young people were chosen as samples (subjects) for the semistructured interview with snowball sampling method. Analyzing the research results revealed that they share rumors as a way to asset their existence and draw attention to themselves. They have an instrumental use of rumor to open the dialogue. Also, they pass or post a message to communicate and feel connected and valuable and helpful. These are the main reasons which encourage them to spread rumors on messaging apps on mobile phones. Therefore, the youth use IM to meet their needs in the social context. Increasing critical thinking and developing media literacy through workshops for young people and supporting NGO’s projects can be an effective way to cease the spreading rumors.