تعارض کار-خانواده، فشار روانی ادراک شده و سرمایه روانشناختی به عنوان پیش‌بین موفقیت و شکست ورزشی ورزشکاران حرفه‌ای

ویژگی های روانشناختی، از مهم ترین شاخص های تعیین موفقیت ورزشی است. پژوهش های متعددی به نقش متغیرهای روانشناختی از جمله تعارض کار خانواده، فشار روانی ادراک شده و سرمایه روانشناختی در پیش بینی موفیت ورزشی ورزشکاران پرداخته است. هدف پژوهش حاضر، تعیین نقش تعارض کار خانواده، فشار روانی ادراک شده و ابعاد سرمایه روانشناختی (خودکارآمدی، امیدواری، خوشبینی  و تاب آوری) در پیش بینی موفقیت و شکست ورزشی ورزشکاران حرفه ای می باشد. جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه ورزشکاران حرفه ای رشته های مختلف ورزشی در سطح استان خوزستان در سال 1397 می باشد که نمونه ای شامل 240 ورزشکار حرفه ای به روش نمونه گیری هدفمند (120 موفق و 120 ناموفق) در پژوهش حاضر شرکت یافتند. از شرکت کنندگان خواسته شد که به پرسشنامه «تعارض کار – خانواده» کاریکسی (2003)، «مقیاس استرس ادراک شده» کوهن و همکاران (1983) و پرسشنامه «سرمایه  روانشناختی» لوتانز و همکاران (2007) پاسخ دهند. فرضیه های پژوهش با استفاده از روش تحلیل ممیز همزمان و گام به گام مورد آزمون قرار گرفت. نتایج به دست آمده با روش تحلیل ممیز همزمان، فرضیه پژوهش مبنی بر پیش بینی موفقیت و شکست ورزشی بر اساس تعارض کار خانواده، فشار روانی ادراک شده و ابعاد سرمایه روانشناختی (خودکارآمدی، امیدواری، خوشبینی  و تاب آوری) را تایید کرد (ضریب پیش بینی برابر 0.717). همچنین، نتایج تحلیل تمیز با روش گام به گام نشان داد که متغیرهای خوشبینی، خودکارآمدی، امیدواری، تعارض کار خانواده و تاب آوری قوی ترین پیش بین ‌های موفقیت و شکست ورزشی ورزشکاران حرفه ای هستند (ضریب پیش بینی برابر 0.719). بر اساس یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که وضعیت خانوادگی، استرس ادراک شده و سرمایه روانشناختی فرد نقش مهمی در موفقیت ورزشی ورزشکاران دارد. لذا جهت موفقیت ورزشی و افزایش سرمایه روانشناختی پیشنهاد می گردد که ورزشکاران به یادگیری مهارت های کنترل استرس حین تمرین بپردازند و آگاهی خانواده ها از ورزش قهرمانی ارتقا یابد.

WorkFamily Conflict, Perceived Psychological Stress and Psychological Capital as Predictors of the Success and Failure of Sports in Professional Athletes

Psychological characteristics are one of the most important determinants of sports success. Several studies have investigated the role of workfamily conflict, perceived psychological stress and psychological capital in predicting the sports success of professional athletes. The study is to investigate the role of workfamily conflict, perceived psychological stress and dimension of psychological capital (selfefficacy, hope, optimism and resilience) in predicting the success and failure of sports in professional athletes. The population included all athletes in different sports fields in Khuzestan Province in 1397 that 240 professional athletes (120 successes and 120 failures) were selected as the sample through purposeful sampling. The participants were asked to answer the workfamily questionnaire (Carikci, 2003), Perceived Stress Scale (Cohen and et all, 1983) and Psychological Capital Questionnaires (Luthans and et all, 2007). The Hypothesis of research was conducted using simultaneous discriminate analysis and stepwise method. The study is a correlational one. To analyze the data, both discriminant analysis and descriptive statistics were utilized. The results obtained by Enter discriminant analysis confirmed the hypothesis and revealed that success and failure in sport can be predicted by the variables of the workfamily conflict, perceived psychological stress and dimension of psychological capital (selfefficacy, hope, optimism and resilience) (Predictive coefficient=0/717). The stepwise discriminant analysis indicated that optimism, selfefficacy, hope, workfamily conflict and resilience are the proper independent variables for sports success (success and failure) as dependent variable (Predictive coefficient=0/719). Based on the findings, it can be concluded that family position, perceived psychological stress and dimension of psychological capital, plays an important role in sports success of professional athletes. Therefore, it is recommended to sports success and increase psychological capital, Athletes have to learn stress control skills during exercise and the awareness of the families about championship sports must be upgraded.