معیار ارزیابی ریسک تعدیل‌شده بر اساس ظرفیت مطلوب در تصمیمات سرمایه‌گذاری و بهینه‌سازی سبد سهام (زیربنای نظریه‌پردازی و ابزارسازی نوین مالی)

پژوهش حاضر تلاشی در جهت پاسخ‌گویی به نیاز موجود در زمینۀ فراهم‌سازی زیرساخت‌های نظری و مبانی نظری پشتیبان ابزارهای نوین مالی است که علاوه بر مطابقت با موازین اسلامی، منطبق بر روش‌های نوین سنجش ریسک در بازارهای مالی اسلامی نیز بوده و قابلیت کاربرد در بازارهای مالی اسلامی را داشته باشد. بدین منظور، در این پژوهش در جهت بررسی، محاسبه و ارزیابی انحرافات مثبت و منفی از بازده هدف در اندازه‌گیری و محاسبۀ ریسک فرصت‌های سرمایه‌گذاری که در نهایت به ارائۀ یک معیار ارزیابی ریسک تعدیل‌شده با ظرفیت مطلوب (ریسک مطلوب) منجر می‌گردد، گام برداشته شده است. این معیار به‌صورت عام قابلیت استفاده داشته و در صورت حفظ پیش‌فرض‌های مربوط به استفاده از وردایی (واریانس)، ریسک نامطلوب، lpm و upm به‌عنوان معیار ریسک به نتایج مشابهی می‌رسد. این معیار با استفاده از ویژگی‌ها و نگرش‌های افراد سرمایه‌گذار نسبت به ریسک مثبت و منفی به تعدیل ریسک نامطلوب یک سرمایه‌گذاری بر اساس ظرفیت مطلوب آن پرداخته و احتمال و میزان انحرافات بالاتر از بازده هدف را در محاسبۀ ریسک سرمایه‌گذاری دخالت می‌دهد. این معیار که در اندازه‌گیری و ارزیابی میزان ریسک اوراق بهادار منفرد، در مدل بهینه‌سازی سبد سهام نیز استفاده می‌گردد و ریسک سبد سهام را بر اساس ریسک مطلوب و نامطلوب مجموع اوراق بهادار محاسبه می‌کند. این معیار بر اساس نتایج پژوهش، توانایی ارائۀ راه حل به سه تناقض عمده در تصمیمات مالی، یعنی «سنت پترزبورگ»، «الزبرگ» و «آلایس» را دارد و در مدل بهینه‌سازی سبد سهام نیز قابلیت استفاده دارد؛ به‌طوری‌که در آن هدف حداکثر‌سازی بازده و حداقل‌سازی ریسک محاسبه‌شده از طریق معیار ریسک تعدیل‌شده با ظرفیت مطلوب دنبال می‌گردد.