ماهیت حقوقی گروه اقتصادی با منافع مشترک و تمییز آن با شرکت مدنی در فقه امامیه و سایر نهادهای مشابه

گروه اقتصادی با منافع مشترک در راستای نیازهای جامعه امروز تقریباً نهادی نوپا در حقوق داخلی جمهوری اسلامی ایران است. این نهاد که نوعی مشارکت بوده، شبیه به مشارکت‌های مختلف در نظام‌های بین‌المللی ازجمله چوینت ونچر و کنسرسیوم‌ها است. گروه اقتصادی برای انجام فعالیت‌هایی که برای نیل به اهداف خود لازم است، لاجرم طرف معامله، طرف حق و تکلیف قرار می‌گیرد. در حقوق ایران در ماده 107 قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران، گروه اقتصادی با منافع مشترک به ‌عنوان نهاد جدیدی معرفی شد. این گروه یک تاسیس حقوقی است که بین اشخاص حقیقی برمبنای مسئولیت تضامنی به ‌صورت آزادانه تشکیل می‌شود. آن‌ گونه که مطرح شد، گروه اقتصادی با منافع مشترک با نهادهای مختلفی مشابه است که ازجمله می‎توان به شرکت مدنی در فقه، جوینت ونچر و کنسرسیوم اشاره نمود. بر همین اساس، مساله اصلی مقاله حاضر این است که چه تفاوت و شبا‌هت‎‌‎هایی بین گروه اقتصادی با منافع مشترک با نهادهای مشابه وجود دارد که با روش توصیفی - تحلیلی بدان پرداخته است. براساس یافته‌های تحقیق آنچه قدر متیقن از ماده 107 قانون برنامه توسعه جمهوری اسلامی ایران است، علاقه و احساس ضرورت برای نظام‌ مند کردن و تسهیل ایجاد و فعالیت «گروه اقتصادی با منافع مشترک» یا به تعبیری عام‌تر مشارکت‌های قراردادی است که می‌تواند با مقداری مسامحه اسم جنسی برای انواع کنسرسیوم‌ها، جوینت ونچرها و... باشد (علومی یزدی، 1392، ص. 70). مفهوم گروه اقتصادی با منافع مشترک که از حقوق فرانسه اقتباس شده با مفاهیم مشابهی چون کنسرسیوم، جوینت ونچر و همچنین شرکت‌های مدنی دارای ماهیت و مفهوم یکسانی بوده و در فقه امامیه نیز بر مفهوم شرکت مدنی تاکید شده است.

The Legal Nature of the Shared Interest Economic Group and its Differentiation from Civil Participation in Imamiah Jurisprudence and other Similar Institutions

The economic group with common interests in line with the needs of today’s society is almost a nascent institution in our domestic law. This type of partnership is similar to the various partnerships in international systems, including joint ventures and consortia. The economic group is necessarily a party to the transaction and a party to the rights and obligations in order to carry out the activities necessary to achieve its goals. In Article 107 of Iran’s Fifth Economic Development Plan Law, the economic group with common interests was introduced as a new institution. This group is a legal establishment that is formed freely among natural persons on the basis of joint liability. As mentioned, the economic group with common interests is similar to various institutions such as civil participation in jurisprudence, joint ventures and consortia. Accordingly, the main issue of this research, done with descriptiveanalytical method, is the differences and similarities between economic groups with common interests and other similar institutions. According to our findings, what is certain from Article 107 of the Development Plan Law is the inclination and sense of necessity to systematize and facilitate the establishment and operation of economic group with common interests or, in more general terms, contractual partnerships that can flexibly be a generic name for Consortia, joint ventures, etc. The concept of economic group with common interests, which is borrowed from French law, is similar to concepts such as consortium, joint venture and civil companies. Also, in Imamiah jurisprudence, the concept of civil company is emphasized.