طراحی مدل عملیاتی خرید اعتباری سهام براساس فقه امامیه

خرید اعتباری سهام یکی از ابزارهای مهم برای رشد و شکوفایی بازارهای سرمایه کشورها است. در مالی متعارف، خرید اعتباری سهام براساس قرارداد قرض به شرط زیاده می باشد که در فقه امامیه ربا و حرام است و در بازار سرمایه ایران قابل اجرا نیست. در حال حاضر خرید اعتباری سهام در بازار سرمایه اسلامی ایران، براساس قرارداد مشارکت مدنی – مرابحه می باشد که از جهت کارایی دارای مشکلاتی است. در مقاله حاضر پس از بررسی و تعریف خرید اعتباری سهام و توضیح روش انجام آن در نظام مالی متعارف و ایران به بررسی مشکلات فقهی و اجرایی آن پرداخته شده و سپس راهکار جایگزین ارائه گردیده است. این تحقیق از نوع کاربردی بوده که با استفاده از روش تحلیلی توصیفی و نظرخواهی از خبرگان راهکاری جامع را با استفاده از قرارداد ترکیبی وکالت اجاره به شرط تملیک ارائه کرده است که می تواند از طرفی عیوب و نواقص قرارداد ترکیبی مشارکت مدنی مرابحه که در حال حاضر در بازار سرمایه ایران انجام می‌شود را برطرف کند و از طرف دیگر کارآیی های خرید اعتباری در نظام مالی را افزایش دهد.

Designing an Operational Model for Buying Stocks on Margin Based on Imamiah Jurisprudence

Buying stocks on margin is one of the most important tools for the growth and prosperity of the capital markets in countries. In conventional finance, buying stocks on margin is on the basis of a loan agreement considered to be usurious (due to paying fixed interests) hence forbidden in Imamiah jurisprudence. This is, therefore, prohibited in the Iranian capital market. Currently, buying stocks on margin in the Islamic capital market of Iran is based on the hybrid contract of partnership (Murabahah) which has problems with efficiency.     In this paper, after reviewing and defining the buying of stocks on margin and explaining its method in the conventional financial system and Iran, its jurisprudential problems and implementation have been discussed and an alternative strategy has been presented. This research is an applied one, using an analyticaldescriptive methodology and expert opinion survey. It has presented a comprehensive solution i.e. a hybrid contract which is Power of Attorney& hire purchase agreement that hasn’t the defects and imperfections of the partnership (Murabahah) which is currently taking place in the capital market of Iran, and at the same time increases the efficiency of buying stocks on margin in the financial system.