بررسی فقهی و اجرایی به‌کارگیری صندوق زمین و ساختمان در مرحله بازسازی سوریه

صندوق زمین و ساختمان ازجمله ابزارهای مالی که باهدف جذب سرمایه‌های خرد و هدایت آن در جهت تامین منابع مالی پروژه‌های اقتصادی در حوزه مسکن طراحی‌شده است. از چندی پیش صاحب‌نظران مسلمان در این حوزه به فکر پرکردن خلا حاصل از حذف اوراق قرضه و اقدام به طراحی ابزارهای مالی اسلامی ازجمله صندوق سرمایه‌‌گذاری زمین و ساختمان به هدف تامین مالی و اجرای طرح‌های عمرانی و پاسخ‌گوی نیازها گوناگون اقتصاد کشور که با شرایط ویژه‌ای موردتوافق طرفین قرارگرفته، بوده‌اند. بانک‌های سوریه به‌تنهایی توانایی اجرای روند بازسازی را ندارند. یکی از مناسب‌ترین راه برای تامین مالی بازسازی سوریه و انجام پروژه‌های عظیم و مشارکت افراد جامعه در این پروژه‌های از طریق صندوق‌های زمین و ساختمان در بازار سرمایه سوریه براساس استفاده از تجربه بازار سرمایه ایران است. متاسفانه برخی معتقدند که تفاوت فقهی در باب معامله‌های مالی میان مذاهب اسلامی وجود دارد، لذا مقاله حاضر گامی در راستای بررسی فقهی صندوق زمین و ساختمان ازجهت انطباق با شریعت هم ازنظر فقهی در کمیته فقهی ایران که اکثر مصوبات آن براساس فقه امامیه است و هم ازنظر فقهی میان فقها و اعضای هیات مشورتی شرعی سوریه که اکثر مصوبات آن براساس مذهب اهل سنت است، نیز بررسی می‌شود. در ضمن تلاش خواهد شد تا با شناسایی اشتراکات و اختلافات فقهی میان دیدگاه‌های دو کمیته، مسیر طراحی ابزار موردتایید همه آنها را هموار سازیم.

Legal and Executive Review of the Use of the Land and Building Fund in the Reconstruction of Syria

The Land and Building Fund is one of the financial instruments designed to attract microfinance funds to the economic projects in the housing sector. Muslim scholars since long ago have been thinking about filling the gap from the removal of bonds by designing Islamic financial instruments, such as the Land and Building Investment Fund, to finance and implement construction projects and respond to different needs of the country’s economy, which have been mutually agreed upon with special terms and conditions. Due to the actions of the armed groups in Syria, Syrian banks have been unable to carry out the reconstruction processes alone. One of the most appropriate ways to finance Syria’s reconstruction and carry out huge projects and community participation in these projects is through land and building funds in the Syrian capital market which is based on the experience of the Iranian capital market. Unfortunately, some believe that there is some juristic difference regarding the financial transactions between Islamic sects. This research is a step in the study of jurisprudence of Land and Building Fund as approved by Shari’a . Here, we both consider the decrees of the jurisprudence committee of Iran Stock Exchange, the majority of which is based on Imamiah fiqh, and those of the jurists and members of the Advisory Board of Patent Syria, the majority of which is approved by Sunni fiqh. We will try to smooth out all these sects by identifying the commonalities and differences among them, especially the views of the two committees on the design of financial instruments.