شناسایی و رتبه‌بندی جایگزین‌های ضمانت در فرآیند انتشار اوراق بهادار اسلامی در بازار سرمایه ایران

امروزه نقش بازار سرمایه در تامین مالی طرح ها و بنگاه های اقتصادی، بیش‌ازپیش مورد‌ توجه سیاست‌گذاران اقتصادی قرارگرفته است. علی‌رغم طراحی ابزارهای متنوع تامین مالی، سهم تامین مالی از طریق بازار سرمایه، با انتظارات سیاست‌گذاران فاصله دارد. بنابراین به‌منظور دستیابی به‌جایگاه مطلوب برای بازار سرمایه در تامین مالی بنگاه های اقتصادی، بررسی و رفع گلوگاه های موجود در فرآیند انتشار صکوک ضروری می باشد. تحقیق حاضر به‌دنبال آن است تا راه‌حل های جایگزین ضمانت در فرآیند انتشار اوراق بهادار اسلامی را به‌دلیل نقش ضمانت در طولانی تر کردن زمان انجام فرآیند و تاثیر آن بر هزینه نهایی تامین مالی، بررسی نموده و درنهایت راه‌حل‌های احصاء شده از منظر خبرگان را رتبه‌بندی نماید. در تحقیق حاضر براساس ادبیات موضوع، جایگزین های ضمانت احصاء گردید. در گام بعد پرسشنامه هایی مبتنی‌بر عوامل به‌دست‌آمده تهیه و در اختیار خبرگان بازار سرمایه قرار گرفت. در ادامه براساس روش تاپسیس معیارها رتبه‌بندی شد. یافته ها حاکی از آن است که به‌ترتیب تعیین شرکت های برتر جهت انتشار اوراق بدون رکن ضامن، تحت نظارت درآوردن وجوه درآمدهای بانی توسط نهاد واسط، عرضه اوراق به همراه اختیار فروش آن، صندوق وجوه استهلاکی، صندوق ضمانت صکوک و رتبه‌بندی اوراق به‌عنوان جایگزین های ضمانت در فرآیند انتشار اوراق بهادار اسلامی در بازار سرمایه حائز اهمیت هستند.

Identification and Ranking of Guarantee Alternatives in the Process of Issuing Islamic Securities in the Iranian Capital Market

Today, the role of capital markets in financing projects and businesses has more than ever been recognized by economic policymakers. In spite of designing various instruments of financing, the capital markets’ share in financing is far from policy makers’ expectations. So to let capital markets attain their desirable place in financing economic enterprises, investigating and removing the hindrances in the process of issuing sukuk is essential. The present study intends to examine alternatives to guarantee in the process of issuing Islamic securities due to the former’s delaying effect on fulfilling the task and its impact on the ultimate costs of financing, then to provide solutions from experts’ viewpoints.    Based on the existing literature, warranty replacements were identified. In the next step, questionnaires based on the obtained factors were distributed among capital market experts. The criteria were then ranked based on TOPSIS method.    The results indicate that determining the top companies for issuing securities without guarantors, supervising the issuer’s revenues by an intermediary agent, issuing securities together with permission for their sale, sinking fund, Sukuk  guarantee fund, and bond ratings, act as substitute guarantees respectively in the process of issuing sukuk  for the capital market.