حقوق شهروندی سرمایه‌گذاران در معاملات اوراق بهادار

مفهوم «حقوق شهروندی» علی‌رغم قدمتی که در تمدن های بشری داشته، از اصطلاحات جدیدی است که گستره وسیعی از حوزه های زندگی افراد را در بر می گیرد. در حوزه اقتصادی رعایت حقوق شهروندی ضامن سلامت و کارایی فعالیت‌ها است؛ یکی از بارزترین فعالیت‌های اقتصادی، معاملات اوراق بهادار است که در بازارهای بورس و فرابورس واقع می شود. در این مقاله برآنیم تا پس از بررسی مبانی مکتبی حقوق شهروندی در بازارهای مالی به این سئوال پاسخ دهیم که آیا مقررات ناظر بر بازار سرمایه، مطلوبیت کافی را در حراست از حقوق شهروندی سرمایه گذاران در معاملات اوراق بهادار دارند؟ برای پاسخ به این سوال مصادیق حقوق شهروندی در معاملات اوراق بهادار را تبیین نموده و نقش «سازمان بورس و اوراق بهادار» به‌عنوان رکن ناظر بازار سرمایه در تعیین ضمانت اجرای آن را موردارزیابی قرار داده ایم. شفافیت اطلاعات شرکت‌ها، بهره‌مندی از بازار منصفانه، کارا و شفاف، پیشگیری از وقوع تخلفات و جرائم، رسیدگی تخصصی به شکایات و دعاوی حقوقی از جمله مصادیق حقوق شهروندی در معاملات اوراق بهادار است که نقض آن حسب مورد می تواند منجربه مسئولیت مدنی، انضباطی و کیفری گردد. سازمان بورس و اوراق بهادار به‌عنوان نهاد ناظر بازار سرمایه، با ایجاد ساختارهای لازم، سعی در فراهم نمودن بستر لازم جهت رعایت حقوق شهروندی برای سرمایه گذاران نموده است. به‌نظر می رسد علی‌رغم تلاش‌های صورت گرفته، اشکالات و نواقصی وجود دارد که دستیابی به حقوق شهروندی را با مخاطراتی مواجه کرده که بازنگری در مقررات مربوطه را ضروری ساخته است.

Citizen rights of investors in securities transactions

The concept of "citizenship rights", despite the ancient civilizations, has been replaced by new terms that, with the definitions presented, cover a wide range of areas of life, including in the political, security, judicial, and cultural fields. , Social and economic. One of the most prominent economic activities is stock trading in stock markets and overthecounter markets. The observance of citizenship rights will guarantee the health and efficiency of these markets.The question that arises is what is the guarantee of enforcing citizenship rights in securities transactions and how investors in securities can ensure their rights? To answer this question, it is necessary first to clarify the case law of citizenship in securities transactions and then to the role of the Securities and Exchange Organization as a market leader in determining the guarantee of its implementation and its application.Transparency of corporate information, prevention of violations and crimes, handling of complaints and litigation, including cases of citizenship rights in securities transactions, which, as the case may be, lead to civil, disciplinary and criminal liability. The Stock Exchange Organization, as the capital market observer agency, has, by creating the necessary structures, has tried to provide the necessary foundation for the observance of citizenship rights to investors. Despite the efforts made, it seems that there are drawbacks and drawbacks that have put at risk the attainment of citizenship rights, which required a review of the relevant regulations.