ارایه مدل مفهومی عوامل موثر در شناسایی استعداد دانش‌آموزان (رویکرد فراترکیب)

امروزه سرمایه‌های فکری و استعداد ازجمله منابع استراتژیک در راستای کسب موفقیت سازمان‌ها محسوب می‌شوند. شناسایی درست استعدادها از همان سال‌های اولیه زندگی افراد، به‌خصوص در نظام آموزش‌وپرورش، باعث اتخاذ تصمیمات صحیح و معقول توسط افراد در زندگی تحصیلی و کاری می‌شود. به‌منظور تحقق هدف مقاله، پژوهش‌هایی که تاکنون در حوزه استعدادیابی دانش‌آموزان انجام شده، مورد جست‌وجو و بررسی قرارگرفته و در مسیر ذکر شده از روش هفت مرحله‌ای باروسو و ساندلوسکی استفاده شده است. در این راستا، با استفاده از کلیدواژه‌های مربوط به عوامل موثر در شناسایی دانش‌آموزان، جست‌وجو در پایگاه داده‌های داخلی در بازه زمانی 1402 – 1385 و پایگاه داده‌های خارجی در بازه زمانی 2023 - 2008 انجام پذیرفت و از 380 منبع اولیه یافت شده با غربالگری منابع اولیه به 33 منبع نهایی دست‌یافته شد. با بررسی منابع منتخب نهایی، در ابتدا تعداد 497مفهوم اولیه از مقالات مورد مطالعه استخراج گردید که پس از چندین جلسه مرور مفاهیم اولیه و دسته‌بندی آن‌ها در نهایت، 26  مضمون اولیه، از مفاهیم اولیه به دست آمد و سپس با روند کدگذاری ثانوی، عوامل موثر در شناسایی استعداد دانش‌آموزان در نهایت در قالب 8مضامین ثانویه خلاصه شدند. برای محاسبه پایایی تحلیل فراترکیب از ضریب کاپا استفاده گردید که با استفاده از نرم‌افزار spss عدد معناداری 0.01 و مقدار شاخص 813/ 0 محاسبه شد که نشان‌دهنده پایایی خوب و مناسبی است. همچنین برای بررسی روایی پژوهش نیز یافته‌ها در اختیار پنج نفر از متخصصین و مفسران تحقیق کیفی قرار گرفت که پس از بازنگری فرآیند مطالعه، نتایج کیفی را تایید کردند. مضامین اصلی به‌دست‌آمده عبارتند از: عوامل خانوادگی، معلم، عوامل فردی، نظام مدرسه، نظام آموزش کشور، شرایط جامعه و کشور، فناوری اطلاعات و دیجیتال، فرایندهای عرصه‌های بین‌المللی. 

presenting a conceptual model for identifying effective factors in students' talent identification (meta synthesis approach)

today, intellectual capital and talent are among the strategic resources for the success of organizations. the correct identification of talents from the very early years of people’s lives, especially in the education system, makes people make correct and reasonable decisions in their academic and work life. therefore, in order to fulfill the purpose of the article, the researches that have been conducted in the field of identifying talents of students have been searched and reviewed, and the seven-step method of sandelowski and barroso has been used in the mentioned path. in this regard, by using the keywords related to the factord affected the talent identification of students, a search was made in internal databases in the period of 1385-1402 and foreign databases in the period of 2008-2023 and 380 primary sources were found. by screening the initial sources, 33 final sources were achieved. by examining the final selected sources, at first, a number of 497 primary concepts were extracted from the studied articles, and after several sessions of reviewing the primary concepts and categorizing them, finally, 26 primary themes were obtained. then with the process secondary coding, the factors affected identifying the talents of students were finally summarized in the form of 8 secondary themes. kappa coefficient was used to calculate the reliability of meta synthesis analysis, which was calculated using spss software to be 0.01 and the index value was 0.813, which indicates good and appropriate reliability. also, to check the validity of the research, the results were provided to five experts and commentators of qualitative research, who confirmed the qualitative results after reviewing the study process.the main themes obtained are: family, teacher, individual factors, school system, country’s education system, society and country conditions, information and digital technology, processes of international arenas.