واکاوی نقش مدیران مدارس در کاهش پدیده فلات‌زدگی شغلی در معلمان

یکی از مهمترین عواملی که موفقیت در مسیر شغلی معلمان در سازمان را با خطر جدی مواجه می‌سازد،  فلات‌زدگی شغلی  است. رکود و سکون در مسیر شغلی معلمان نیازمند مدیریت و تعدیل است. هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین نقش مدیران مدارس در کاهش پدیده فلات‌زدگی شغلی در بین معلمان بود. این پژوهش از نوع پژوهش‌های کیفی بوده که بر اساس رویکرد پدیدارشناسی صورت گرفته است. مشارکت‌کنندگان پژوهش، شامل 25 نفر از معلمان، مدیران و سرگروه‌های آموزشی بودند که از طریق نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با تکنیک گلوله‌برفی تا مرز اشباع نظری تکمیل شدند. گردآوری داده‌ها با استفاده از مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته انجام شد. برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل محتوای استقرایی با استفاده از تکنیک کدگذاری در سه سطح باز، محوری و گزینشی استفاده شد. اعتبار یافته‌های پژوهش با روش بررسی به‌وسیله مشارکت‌کنندگان مورد تایید قرار گرفت. پایایی یافته‌ها نیز با استفاده از روش توافق بین دو کدگذار بررسی شد و عدد 81% محاسبه گردید که حاکی از پایایی مناسب یافته‌هاست. بر اساس تجزیه و تحلیل داده‌ها، سه بعد برای نقش مدیران در کاهش فلات شغلی معلمان شناسایی شد که عبارتند از: 1- راهبردهای حمایتی 2- راهبردهای توسعه‌ای و 3- راهبردهای نظارتی. بعد رهبردهای حمایتی مدیر شامل سه مولفه است که عبارتند از: ایجاد جو آرام و مطلوب، افزایش انگیزه در معلمان و مشاوره. بعد راهبردهای توسعه‌ای شامل سه مولفه است: ترغیب و التزام معلمان برای یادگیری و رشد و توسعه حرفه‌ای، ایجاد تنوع و چالش در محیط کاری و و مربیگری و راهنمایی همتا. بعد راهبردهای نظارتی شامل دو مولفه است:  نظارت و راهنمایی آموزشی دقیق و ارزیابی و مداخله به‌هنگام. مولفه‌ها و ابعاد شناسایی شده در کنار یکدیگر، مجموعه‌ای از نقش مدیران مدارس در کاهش این پدیده شغلی را فراهم می کنند که می تواند مورد توجه متخصصان آموزش و پرورش در این حوزه قرار گیرد  و در مقابله با اثرات منفی فلات شغلی در مدارس موثر باشد.  شناسایی نقش مدیران برای مقابله با پدیده فلات شغلی در معلمان به مدیریت  هرچه بیشتر این پدیده و مسیر شغلی معلمان کمک کرده  و می‌تواند به مدیران مدارس کمک کند تا راه‎حل‌های مناسب، مقتضی و به‌هنگام جهت تعدیل این پدیده اتخاذ کنند. 

evaluating the role of school principals in reducing the phenomenon of career plateau among teachers

career plateau is one of the most important factors that poses a severe risk to teachers’ career success in the organization. quiescence and stasis in a teacher’s professional career path call for management and realignment. this study aimed to explain the role of school principals in reducing the career plateau among teachers. this qualitative research was conducted on 25 teachers, principals, and heads of educational groups who were selected through purposive sampling and completed with the snowball technique until the limit of theoretical saturation. the data were collected using semi-structured interviews, and the coding technique in three open, central, and selective levels was utilized in inductive content analysis. the research validity was confirmed by the survey method by the participants. the reliability was also checked using the agreement method between two coders (81%), which was appropriate. based on data analysis, three dimensions were compiled for the role of principals in reducing career plateau among teachers. 1- support strategies, 2- development strategies, 3- supervisory strategies. the dimension of managers’ support strategies included: creating a peaceful and favorable atmosphere, increasing teachers’ motivation and counseling. the dimension of development strategies included: persuading, and committing teachers to learn, grow, and develop professionally, creating diversity and challenges in the work environment, coaching, and peer guidance. the dimension of supervisory strategies included: monitoring and detailed educational guidance, evaluation, and early intervention. the identified components and dimensions provided a set of the role of principals in reducing this job phenomenon in teachers, which can be considered by education experts in dealing with the negative effects of career plateau in schools. identifying the role of managers to deal with the phenomenon of career plateau in teachers has helped to manage this phenomenon and the career path of teachers and can help principals to adopt appropriate and timely solutions to adjust this phenomenon.