آسیب شناسی فرایند اجرای طرح درس پژوهی در مدارس ابتدایی: ارائه چارچوبی برای غلبه بر چالش های آن

پژوهش حاضر باهدف آسیب شناسی فرایند اجرای طرح درس پژوهی در مدارس ابتدایی و ارایه چارچوبی برای غلبه بر چالش های آن انجام گرفت. این پژوهش به شیوه کیفی و با رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد انجام شد. مشارکت کنندگان بالقوه شامل مدیران و معلمان مدارس آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند و تکنیک اشباع نظری، 12 نفر از مدیران مدارس و 18 نفر از آموزگارانی که سابقه شرکت در طرح را داشته اند انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از یک پروتکل مصاحبه نیمه ساختمند جمع‌آوری گردید. محاسبه اﻋﺘﺒﺎر و روایی داده‌ها با استفاده از دو روش ﺑﺎزﺑﯿﻨﯽ مشارکت‌کنندگان و ﻣﺮور ﺧﺒﺮﮔﺎن ﻏﯿﺮ شرکت‌کننده در پژوهش انجام گرفت. داده‌ها پس از پیاده سازی به شکل استقرایی و با شیوه ی کدگذاری نظری ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪﻧﺪ. یافته‌های به‌دست‌آمده از مصاحبه مدیران و معلمان در5 مقوله 1) اشتراک گذاری دانش و تجربه معلمان 2) فرهنگ یادگیری تیمی و گروهی 3) فرهنگ تفکر و پژوهش 4) توسعه دانش حرفه ای معلمان 5) اصلاح روش آموزش و بهبود یادگیری دانش آموزان دسته‌بندی شد. از چالش‌ها و مشکلات تجربه‌شده مدیران و معلمان 5 مقوله محوری 1) فضای روانی و محیطی حاکم بر افراد 2) تصنعی بودن تدریس 3) انگیزه بیرونی تا درونی 4) مشارکت نابرابر اعضاء در فرایند اجرای طرح 5) دانش و مهارت ناکافی نسبت به طرح استخراج گردید. همچنین در پایان چارچوب مفهومی تعامل چالش ها و راهکارهای اجرای موثرتر درس پژوهی در مدارس ابتدایی ارائه گردید.

pathology of lesson study implementation process in primary schools: providing a framework for overcoming its challenges

the present study was conducted with the aim of pathology of the process of implementing the lesson study (ls) in primary schools and providing a framework for overcoming its challenges.this research was conducted in a qualitative manner with an approach based on data theory. potential participants included principals and teachers of schools in west azerbaijan province. using purposive sampling method and theoretical saturation technique, 12 school principals and 18 teachers who had a history of participating in the project were selected. data were collected using a semistructured interview protocol. calculation of reliability and validity of the data was done using two methods of reviewing the participants and reviewing nonparticipating experts in the research. data were analyzed inductively, by theoretical coding method. findings obtained from interviews of principals and teachers were classified in 5 themes: 1) sharing knowledge and experience of teachers 2) culture of team and group learning 3) culture of thinking and research 4) development of professional knowledge of teachers 5) improving teaching methods and improving student learning. five central categories were extracted from the challenges and problems experienced by principals and teachers. 1) psychological and environmental space governing individuals 2) artificiality of teaching 3) external to internal motivation 4) unequal participation of members in the project implementation process 5) insufficient knowledge and skills about the project. also, at the end, the conceptual framework of interaction, challenges and strategies for more effective implementation of lesson study in primary schools were presented.