مدل ساختاری اثربخشی مدارس از طریق رهبری توزیعی و با نقش میانجی رفتار شهروندی معلمان

مهمترین دغدغه سازمان‌های آموزشی عصر حاضر، ایجاد و بهبود مدارس اثریخش است. با توجه به اهمیت نقش رهبری در زمینۀ اثربخشی مدارس، پژوهش حاضر باهدف تعیین نقش میانجی رفتار شهروندی معلمان در رابطه بین رهبری توزیعی و اثربخشی مدارس انجام شد. طرح پژوهش از نوع همبستگی مبتنی بر مدلسازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مدارس دولتی شهرستان آستارا در سال تحصیلی 9897 بود (640n=) که230 نفراز معلمان از طریق نمونه گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. نمونه‌های انتخاب‌شده به پرسشنامه رهبری توزیعی، پرسشنامه رفتارشهروندی معلمان و پرسشنامه اثربخشی مدارس وپاسخ گفتند. تمامی تحلیل‌های آماری با استفاده از نرم‌افزارهای spss ویراست 26، amos ویراست 24 صورت گرفت. جهت آزمون روابط میانجی از روش بوت استراپ در برنامه ماکرو پریچر و هایز استفاده شد. شاخص‌های برازندگی الگویابی معادلات ساختاری نشان دادند که الگوی پیشنهادی پژوهش حاضر از برازش مطلوبی با داده‌های گردآوری شده برخوردار است(07/0rmsea=، 986/0cfi=، 964/0tli=، 978/0nfi=، 986/0ifi=). یافته‌ها مشخص ساخت که رهبری توزیعی تاثیر مثبت و معناداری بر رفتار شهروندی معلمان و اثربخشی مدارس دارد. به علاوه، نقش میانجی رفتار شهروندی معلمان در رابطه بین رهبری توزیعی و اثربخشی مدارس معنادار می‌باشد. سطوح بالاتر رفتار شهروندی در معلمان، اثر سازندۀ رهبری توزیعی را بر اثربخشی مدارس می‌افزاید.

The structural model of schools' effectiveness by distributed leadership with the mediating role of teachers' citizenship behavior

The most important concern of today #39;s educational organizations is to create and improve of effectiveness schools. Considering the importance of the role of leadership in the effectiveness of schools achievement, the aim of this study was to determine the mediating role of teachers #39; citizenship behavior in the relationship between distributive leadership and school effectiveness. The present study was a correlational study based on structural equation modeling. The statistical population of the present study is all teachers of public schools in Astara city in the 9897 academic year. The total number of teachers is 640, of which 230 teachers were selected through stratified sampling. The selected samples answered the Distributive Leadership Questionnaire, the Teacher Citizenship Behavior Questionnaire and the School Effectiveness Questionnaire. Data were analyzed using SPSS software version 26, AMOS version 24. Bootstrap method was used to analyze mediator relationships in Preacher and Hayes software. Structural equation modeling fit indices showed that the proposed model of the present study has a good fit with the collected data (RMSEA = 0.07, CFI = 0.986, TLI = 0.964, NFI = 0.978, FIFI = 0.986). Findings showed that distributive leadership has a positive and significant effect on teachers #39; citizenship behavior and on school effectiveness. In addition, teacher citizenship behavior plays a complementary mediating role between distributive leadership and teacher citizenship behavior.