عوامل موثر بر نگرش گلخانه‌داران به سامانه‌های آبیاری تحت‌فشار (مطالعه موردی: شهرک گلخانه‌ای شهرستان صومعه‌سرا)

باوجود توسعه روش‌های آبیاری تحت‌فشار در بسیاری از مزارع، باغات و گلخانه‌ها در کشور، گلخانه‌‌داران شهرستان صومعه‌سرا تمایل چندانی به استفاده از سامانه‌های آبیاری تحت‌فشار ندارند. این پژوهش به بررسی عوامل موثر بر نگرش گلخانه‌‌داران به سامانه‌های آبیاری تحت‌فشار در سال 1402 پرداخته است. تحقیق حاضر ازنظر ماهیت، کاربردی و ازنظر روش، پیمایشی است، جامعه آماری آن، 129 گلخانه دار بوده که به دو گروه دارای سامانه آبیاری تحت‌فشار (گروه اول) و فاقد آن (گروه دوم) تقسیم شدند. حجم نمونه اول به‌صورت تمام شمار به تعداد 25 تن بود و با استفاده از روش تعیین تعداد نمونه کوکران، حجم نمونه آماری جامعه دوم، 82 تن محاسبه شد. ابزار گردآوری اطلاعات این پژوهش، مطالعه کتابخانه‌ای و پرسشنامه است و روایی آن با ارائه به 15 کارشناس خبره تائید و پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ (0.9)، مناسب ارزیابی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که 40 درصد از گلخانه‌‌داران گروه اول، نگرش مناسب و 50 درصد از گلخانه‌‌داران گروه دوم، دارای نگرش متوسط در خصوص سامانه آبیاری تحت‌فشار بوده‌اند. بررسی رابطه بین تک‌تک متغیرهای مستقل سواد، مهارت فنی، عملکرد در واحد سطح، دسترسی به افراد ماهر در خصوص تعمیر و نگهداری سامانه‌های آبیاری تحت‌فشار، خدمات بیمه‌ای، بازدیدهای علمی، ملاقات با مروجین و برنامه‌های کشاورزی با متغیر وابسته نگرش گلخانه‌‌داران نشان داد که این رابطه مثبت و معنی‌دار در سطح اعتماد 99% هست. بخش رگرسیون لجستیک ترتیبی مشخص کرد که از بین متغیرهای هشت‌گانه این پژوهش، متغیرهای سواد، مهارت فنی و عملکرد در واحد سطح اهمیت بیشتری در مقایسه با پنج متغیر دیگر داشته‌اند. همچنین نتایج تحلیل عاملی نشان داد که عوامل موثر بر نگرش گلخانه‌‌داران گروه اول و دوم در خصوص سامانه‌های آبیاری تحت‌فشار به ترتیب شامل عوامل زیرساختی، کانال‌های ارتباطی، اقتصادی، فردی و حرفه‌ای و تماس‌های آموزشی و ترویجی هست.

factors affecting greenhouse growers’ attitudes towards pressurized irrigation systems (case study: greenhouse town in soumesara county)

despite the development of pressurized irrigation methods in many farms, orchards, and greenhouses across the country, greenhouse growers in soumesara county show little interest in adopting pressurized irrigation systems. this study investigates the factors affecting greenhouse growers’ attitudes towards pressurized irrigation systems in 2023. the present research is applied in nature and follows a survey-based methodology. the statistical population consisted of 129 greenhouse growers, divided into two groups: those with pressurized irrigation systems (group 1) and those without (group 2). the sample size for the first group was 25 individuals (census sampling), while for the second group, a sample size of 82 individuals was calculated using cochran’s sample size determination formula. data collection tools included library studies and questionnaires, whose validity was confirmed by 15 experts, and reliability was assessed using cronbach’s alpha coefficient (0.9), indicating a suitable level of reliability. the study results showed that 40% of the greenhouse growers in group 1 had a positive attitude, while 50% of those in group 2 had a moderate attitude towards pressurized irrigation systems. the analysis of the relationship between individual independent variables — including literacy, technical skills, yield per unit area, access to skilled individuals for system maintenance, insurance services, scientific visits, meetings with extension agents, and agricultural programs — and the dependent variable (greenhouse growers’ attitude) revealed a positive and significant relationship at a 99% confidence level. the ordinal logistic regression analysis indicated that among the eight studied variables, literacy, technical skills, and yield per unit area were more significant compared to the other five variables. moreover, factor analysis results showed that the factors influencing the attitudes of both groups of greenhouse growers towards pressurized irrigation systems included infrastructure, communication channels, economic factors, individual and professional factors, and educational and extension contacts