انتخاب بهترین مکان احداث آب‌بندان برای تامین آب کشاورزی با استفاده از تلفیق منطق بولین و فازی(مطالعه موردی حوزه آبخیز قویجق)

تامین آب مورد نیاز در مراحل مختلف رشد گیاه همواره یکی از دغدغه‌های کشاورزان است. پراکنش نامنظم مکانی و زمانی بارندگی، کشاورزان را برای تامین آب مورد نیاز اراضی کشاورزی با مشکل مواجه می‌کند به‌طوری‌که بخش عمده‌ای از بارندگی‌ها در فصول غیر زراعی می‌بارد و بدون ذخیره‌سازی از دسترس خارج می‌شود؛ بنابراین یکی از راهکارهای مدیریت منابع آب در مناطق شمالی کشور ایجاد آب‌بندان‌ است. در این مطالعه با توجه به خصوصیات منطقه هفت معیار زمین‌شناسی، شیب، عمق خاک، میزان آبدهی زیرحوزه‌ها‌، فاصله از گسل، فاصله از جاده و فاصله از رودخانه شناسایی و انتخاب شدند. در ادامه با بهره‌گیری از منطق بولین مناطقی که برای احداث آب‌بندان بدون محدودیت است تعیین شد. سپس با استفاده از روش منطق فازی مناطق بدون محدودیت برای انتخاب بهترین مکان احداث آب‌بندان اولویت‌بندی گردید. نتایج روش بولین نشان داد که 4.3 درصد منطقه برای احداث آب‌‌بندان مستعد است. با تجزیه‌وتحلیل مناطق مستعد به روش فازی، 0.4 درصد از محدوده جزء مناطق نسبتاً خوب، 2 درصد مناطق خوب و 1.9 درصد جزء مناطق بسیار خوب برای احداث آب‌بندان به دست آمد. همچنین به‌کارگیری این دو منطق نشان داد که قسمت‌های جنوب غربی منطقه مکان‌های مناسبی برای احداث آب‌بندان قابل‌استفاده است.

selecting the best location for constructing a reservoir for agricultural water supply using a combination of boolean and fuzzy logic (case study: qoyijq watershed)

providing the required water at different stages of plant growth has always been a major concern for farmers. the irregular spatial and temporal distribution of rainfall creates challenges for farmers in providing the required water for agricultural lands. a significant portion of rainfall occurs during non-agricultural seasons and is lost without storage. therefore, one of the effective water resource management strategies in northern regions of the country is the construction of ab-bandans (traditional water reservoirs). in this study, seven geological criteria, slope, soil depth, sub-basin discharge rate, distance from fault, distance from road, and distance from river were identified and selected according to the characteristics of the region. then, using boolean logic, the areas that are unconstrained for constructing water dams were determined. then, using the fuzzy logic method, unconstrained areas were prioritized to select the best location for reservoir construction. the results of the boolean method showed that 4.3% of the region is susceptible to constructing water dams. further analysis of the identified suitable areas using the fuzzy method showed that 0.4% of the area was categorized as relatively suitable, 2% as suitable, and 1.9% as highly suitable for constructing reservoir. also, using these two logics showed that the southwestern parts of the region are suitable places for reservoir construction.