پیامدهای کاهش آب در بخش کشاورزی و ظرفیت سازگاری به آن از طریق فشرده‏سازی

ایران به دلیل داشتن اقلیم خشک و نیمه‌خشک همواره با مشکل کمبود آب مواجه بوده است. در چند دهه اخیر برداشت بیش‌ازحد از منابع آب برای کشاورزی منجر به وقوع پیامدهای محیط زیستی در کشور شده است. برای کاهش آسیب‏ به محیط‌زیست، باید مقدار برداشت آب از منابع کاهش یابد. کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی می‏تواند پیامدهایی از قبیل کاهش خودکفایی تولید، افزایش هزینه‏های واردات غذا و بیکاری کشاورزان به دلیل رها کردن اراضی (اراضی غیرقابل آبیاری به دلیل کمبود آب) داشته باشد. در این مطالعه با استفاده از سیستم sea اقدام به بررسی و کمّی‏سازی پیامدهای کاهش اختصاص آب به بخش کشاورزی و چگونگی مواجه با این پدیده از طریق فشرده‏سازی تولید (یعنی افزایش راندمان آبیاری و رفع خلا عملکرد) اقدام شد. نتایج این مطالعه نشان داد که در صورت کاهش آب کشاورزی از 86 به 39 میلیارد مترمکعب (به‌عنوان حد ایمن برای جلوگیری از اثرات منفی بر محیط‌زیست) و عدم تغییر در مدیریت تولید محصولات کشاورزی، مقدار تولید آبی از 98.53 میلیون تن به 43.75 میلیون تن، ضریب خودکفایی تولید محصولات گیاهی از 85 درصد به 42 درصد، سطح اراضی زیرکشت آبی از 8.4 به 3.7 میلیون هکتار خواهند رسید. همچنین 2.16 میلیون شغل به دلیل رهاسازی اراضی توسط کشاورزان از بین خواهد رفت. در صورت فشرده‏سازی تولید تا سال 2050 به طوریکه راندمان آبیاری به 60 درصد برسد و عملکرد محصولات به 80 درصد از عملکرد پتانسیل آن‌ها افزایش یابد و با مصرف 39 میلیارد مترمکعب آب، می‏توان در حدود حال حاضر محصولات گیاهی در کشور تولید کرد (88.52 میلیون تن تولید گیاهی در کشت آبی با 39 میلیارد مترمکعب آب در مقایسه با 98.53 میلیون تن با 86 میلیارد مترمکعب آب که با احتساب رفع خلا در شرایط دیم تولید گیاهی کل 109.59 در مقابل 109.21 میلیون تن فعلی خواهد بود) و مقدار ضریب خودکفایی باوجود کاهش چشمگیر مصرف آب نسبت به شرایط حال حاضر تغییری نکند. بنابراین، فشرده‌سازی یکی از ابزارهای بسیار مهم برای سازگاری با کم‌آبی است که از طریق آن می‌توان از کاهش تولیدات به دلیل کاهش اختصاص منابع آب آبیاری به کشاورزی جلوگیری کرد.

consequences of water reduction in agricultural sector and its adaptation capacity through intensification

iran, due to its arid and semi-arid climate, has always faced the problem of water scarcity. in recent decades, over-harvesting of water resources for agriculture has led to environmental consequences in the country. to reduce environmental damage, the amount of water withdrawal from resources should be reduced. reducing water consumption in the agricultural sector could result in consequences such as reducing self-sufficiency in production, increasing food import costs, and unemployment of farmers due to abandoning land (unirrigable land due to lack of water). in this study, the sea system was used to examine and quantify the consequences of reducing water allocation to agricultural and how to address this phenomenon through intensification (that is, increasing the irrigation efficiency and eliminating the yield gap). the results of this study showed that if agricultural water use were reduced from 86 to 39 billion cubic meters (as a safe threshold to prevent negative effects on the environment) if agricultural production management remained unchanged, the amount of irrigated production would decrease from 98.53 to 43.75 million tons, the self-sufficiency coefficient for plant production would decrease from 85% to 42%, and the area of irrigated land would shrink from 8.4 to 3.7 million hectares. also, 2.16 million jobs would be lost due to farmers abandoning their lands. however, if production intensification is implemented by 2050, with irrigation efficiency reaches 60% and the yield of crops increases to 80% of their potential yields, and with the water withdrawal of 39 billion cubic meters, it would be possible to produce roughly the same amount of plant products in the country as currently (88.52 million tons of irrigated crops with 39 billion cubic meters of harvested water compared to current 98.53 million tons with 86 billion cubic meters of harvested water; considering the bridging yield gap under rainfed condition, the total plant production will be 109.59 compared to current 109.21 million tons) and the value of the self-sufficiency coefficient will not change despite the significant reduction in water withdrawal compared to the current conditions. therefore, intensification is a very important tool for adapting to water scarcity, through which production declines due to reduced water allocation to agriculture can be prevented.