اثرات تغییر اقلیم و تغییر تاریخ کشت بر عملکرد گندم بهاره(مطالعه موردی: دشت قزوین)

بررسی اثرات تغییرات اقلیمی در بهبود وضعیت بهره‌وری کشاورزی بسیار حائز اهمیت است. پیش‌بینی می‌شود که روند افزایش دما در قرن بیست و یک ادامه یابد و منجر به ایجاد تغییراتی در شرایط اقلیمی مناطق شود. تغییر در توزیع بارش، دما و منابع آب از پیامدهای آسیب‌زا تغییر اقلیم شمرده می‌شود که می‌تواند اثرات مخربی را در تولید محصولات کشاورزی همراه داشته باشد. در این مطالعه اثر تغییرات اقلیمی و کشت در تاریخ‌های مختلف؛ بر میزان عملکرد کشت رقم‌ پارسی گندم بهاره در دشت قزوین بررسی شد. این بررسی در بازه 2100- 2021 و با مقایسه دو منبع اطلاعاتی lars wg و dkrz در تولید داده‌های سالانه تغییر اقلیم و به کار‌گیری مدل aquacrop در شبیه‌سازی واکنش گیاه به تغییرات ذکر شده، صورت گرفت. در دوره‌های 2040- 2021، 2041- 2060، 2061 -2080 و 2100 -2081 از بین تاریخ‌های مختلف کشت (تاریخ‌های 15 بهمن، 1 اسفند، 15 اسفند، 1 فروردین و 15فروردین)‌ مناسب‌ترین تاریخ، به منظور افزایش عملکرد گندم بررسی شد. طبق نتایج مدل‌ها در هر دو سناریو 4.5 و 8.5، در هر چهار دوره 2021 2040-، 2041- 2060، 2061 -2080 و 2081- 2100، عملکرد گندم بهاره نسبت به مقدار آن در دوره پایه افزایش خواهد یافت. بیشترین عملکرد در کل این دوره‌ها و مدل‌ها برای دوره 2081- 2100 تحت شرایط اقلیمی مدل lars wg در سناریو 8.5 در صورتی که تاریخ کشت 15 بهمن ماه انجام شود، پیش‌بینی می‌شود؛ که مقدار آن برابر 12.43 تن بر هکتار با انحراف معیار 0.31 تن بر هکتار باشد و کمترین عملکرد برای دوره 2040- 2021 تحت شرایط اقلیمی lars wg در سناریو 4.5 درتاریخ 15 فروردین اتفاق می‌افتد. پیش بینی می‌شود مقدار آن برابر با 7.87 تن بر هکتار با انحراف معیار 0.36 تن بر هکتار باشد. در هر 4 دوره 2021- 2040، 2041-2060، 2061- 2080 و 2100 -2081 تاریخ 15 بهمن (4 فوریه) به عنوان مناسب‌ترین تاریخ کشت این دوره‌ها، برای افزایش عملکرد گندم در دشت قزوین توصیه می‌شود.

the effects of climate change and change of planting date on spring wheat yield (case study: qazvin plain)

investigating the effects of climate change on improving agricultural productivity is of great importance. it is predicted that the rising temperature trend will continue in the 21st century, leading to changes in the climatic conditions of  regions. changes in precipitation distribution ، temperature and water resources are considered as harmful consequences of climate change، which could have detrimental effects on agricultural production. . in this study، the impact of climate change and cultivation on different dates was examined in terms of the yield of the ’parsi’ spring wheat variety in the qazvin plain. this study covered the period from 2021to 2100, comparing two information sources, lars wg and dkrz, for producing annual climate change data and using the aquacrop model to simulate the plant’s response to the mentioned changes. during the periods 2021 2040، 2041 2060، 2061 2080، and 2081 2100، the best planting date (february 4, february 20, march 5, march 20, and april 4) for increasing wheat yield was evaluated.  according to the model results in both scenarios 4.5 and 8.5، in all four periods (2021 2040، 2041 2060، 2061 2080 and 2081 2100), the spring wheat yield will increase compared to the baseline.. the highest yield in all of these periods and models is predicted for the period 2081 2100 under the lars wg climate model of in scenario 8.5,  assuming planting on february 4, with an estimated yield of 12.43 tons per hectare and a standard deviation of 0.31 tons per hectare. the lowest yield is expected for the period 2021 2040 under lars wg climate conditions in  scenario4.5, with planting on april 4, with an estimated yield of 7.87 tons per hectare and a standard deviation of 0.36 tons per hectare. in all four periods (2021 2040، 2041 2060، 2061 2080 and 2081 2100), february 4 is recommended as the most suitable planting date to increase wheat yield in the qazvin plain.