اثر رژیم‌های مختلف آبیاری بر عملکرد کمی و کیفی دانه و روغن بادام زمینی (arachis hypogaea l.) تحت تاثیر اتانول

این آزمایش، به‌منظور ارزیابی اثر رژیم‌های مختلف آبیاری بر عملکرد کمی و کیفی دانه و روغن در بادام زمینی (arachis hypogaea l.) تحت تاثیر اتانول، در طی فصل زراعی 1398 و 1399 به‌صورت کرت‌های خرد شده با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، آستارا (ایستگاه تحقیقاتی کانرود) اجرا شد. تیمارهای آزمایشی به‌ترتیب شامل چهار سطح رژیم آبیاری در 25، 50، 75 و 100 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a به‌عنوان کرت اصلی و سه سطح الکل اتانول شامل 10، 20 و 30 درصد حجمی به‌عنوان کرت فرعی بود. تنش خشکی سبب کاهش عملکرد دانه، درصد روغن دانه، عملکرد روغن، عملکرد پروتئین و اسیدهای چرب لینولئیک، پالمیتیک و آراشیدیک در روغن بادام زمینی گردید. ولی، تنش خشکی تاثیر مثبت بر صفاتی نظیر محتوای پروتئین دانه، اسیدهای چرب اولئیک و استئاریک داشت. بیشترین عملکرد دانه (3275 کیلوگرم در هکتار) تحت تاثیر متقابل رژیم آبیاری پس از 25 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a و کاربرد اتانول با غلظت 20 درصد حجمی به‌دست آمد. کاربرد برگی اتانول با غلظت 10 درصد حجمی تحت شرایط رژیم آبیاری پس از 100 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a تنش خشکی شدید بالاترین میزان اولئیک اسید (57/17 درصد) را نشان داد. در این آزمایش، تنش خشکی سبب کاهش عملکرد کمی دانه (69/56 درصد) در بادام زمینی گردید و افزایش سنتز اولئیک اسید تحت شرایط تنش خشکی کیفیت روغن بادام زمینی (13/93 درصد) را بهبود بخشید. کاربرد اتانول در هر دو شرایط آبیاری و تنش خشکی منجر به بهبود کمیت و کیفیت عملکرد دانه و روغن در بادام زمینی گردید. بدین ترتیب، کاربرد برگی اتانول می تواند در راستای ارتقای عملکرد کمی و کیفی دانه و روغن در بادام زمینی در شرایط اقلیمی مشابه قابل توصیه ‌باشد.

effect of different irrigation regimes on quantitative and qualitative yield of seed and oil in peanut (arachis hypogaea l.) as affected by ethanol

in order to evaluate the effect of different irrigation regimes on quantitative and qualitative yield of grain and oil in peanut as affected by ethanol alcohol, this experiment was performed as split plat based on randomized complete block design with three replications in experimental field of agicutural and natural resources research and education center of guilan province, astara (kanroud research station), iran during 2018 and 2019 cropping seasons. four level of irrigation regimes at 25, 50 and 75 and 100 mm evaporation from class a pan and three levels of ethanol alcohol such as 10, 20 and 30 % (v:v), comprised experimental treatments, as main plot and sub plot, respectively. drought stress caused to decrease grain yield, grain oil content, oil yield, protein yield and inoleic acid, palmitic acid and arashidic fatty acids lin peanut oil. but, drought stress had positive effect on grain protein content, oleic acid and stearic fatty acids. the greatest grain yield (3275 kg/ha) was pbtained influenced by the interaction effect between irriation regim at 25 mm evaporation fron a pan and ethanol application at thr rate of 20 % (v/v). ethanol foliar application at thr rate of 20 % (v/v) showed the highest rate of oleic fatty acid (57.17 %) under irrigation regim at 100 mm evaporation fron a pan (sever drought stress). in this experiment, drought stress caused to decrease quantitative yield of grain (69.56 %) in peanut and enhancement of oleic acic synthesis under drought stress condition improved oil quality (13.93 %) in peant. ethanol applicatiom led to improve the quantity and quality of grain and oil yield in peanut under bath irrigation and drought stress conditions. hence, foliar application of ethanol could be recommendable in direction to enhance quantitative and qualitative yield of grain and oil in peant under similar climatic condition.