تعیین توابع تولید و بهره‌وری آب در هیبریدهای مرسوم کلزا (مطالعه موردی شهرستان میاندوآب)

برای ارزیابی تاثیر آبیاری بر عملکرد دانه و بهره وری آب سه هیبرید مرسوم کلزا شامل اکاپی (t1)، الیت (t2) و میلنا (t3) در قالب طرح آماری کرت های خرد شده نواری با سه تکرار و طی سال های زراعی 84-83 و 85-84، آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان میاندوآب انجام شد. برای استخراج توابع تولید و بهره وری آب، هشت تیمار سطوح آبیاری (ip1 تا ip8) به ترتیب 120، 110، 100، 90، 80، 70، 60 و 50 درصد نیاز خالص آبیاری محاسبه شده با روش پنمن مانتیث فایو در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد توابع تولید در هیبریدهای t1، t2 و t3 همبستگی برابر با 98/ 0، 98/ 0 و 97/ 0 دارند. با استخراج توابع بهره وری مشاهده شد که مقدار بهره وری آب در شرایط تنش شدید، کاهش و با افزایش مقدار آب، افزایش یافته است. درصورتی که اعمال کم آبیاری الزامی باشد، تیمار ip4 به سبب ارایه بالاترین عملکرد دانه (میانگین عملکرد دانه برابر با 5/ 3758 کیلوگرم در هکتار برای دو سال) پیشنهاد می گردد. نتایج تجزیه آماری پارامترهای بررسی شده نشان داد که با کاهش 10 درصدی آب مصرفی، سود به میزان 83/ 7 و 44/ 3 درصد به ترتیب در سال های اول و دوم کاهش می یابد. هیبریدهای t2 و t1 به ترتیب در سال های اول و دوم بیشترین عملکرد را داشتند و عملکرد در سال دوم بالاتر از سال اول بود. علت این امر افزایش دما و تابش دریافتی بیشتر در سال دوم می باشد. با هدف حداکثر بهره وری آب، سطح آبیاری ip4 و هیبرید t2 پیشنهاد می شود.

Determination of yield and water productivity functions of common hybrids of canola (Case study of Miandoab City)

To evaluate the effect of irrigation on seed yield and water productivity of three common canola hybrids including: Okapi (T1), Elite (T2) and Milena (T3) in the stripplot statistical design with three repeats for 20042005 and 20052006 a field experiment was conducted in Miandoab agricultural and natural resources research center. To extract production and water productivity functions, eight treatments of different irrigation levels with IP1 to IP8 symbols including 120, 110, 100, 90, 80, 80, 70, 60 and 50% of water requirement calculated by the Penman Monteith FAO method was considered. The results showed that the production functions in T1, T2 and T3 hybrids have a correlation of 0.98, 0.98 and 0.97. By extracting the productivity functions, it was observed that the amount of water productivity decreased under severe stress conditions and increased with increasing water content. If deficit irrigation is required, IP4 treatment is recommended due to the highest seed yield (average seed yield equal to 3758.5 kg/ha for two years). The results of statistical analysis of studied parameters showed that with 10% reduction in water consumption, benefit decreased 7.83% in the first year and 3.44% in the second year. T2 and T1 hybrids had the highest yield in the first and second years, respectively, and the yield was higher in the second year than in the first year. The reason for this is the increase in temperature and more radiation received in the second year. To maximize productivity, IP4 and T2 hybrid are recommended.