حکمرانی آب: مروری بر مفاهیم، چالش‌ها، ابزارها و تدابیر نهادی

آب منبع طبیعی ضروری است که چشم‌اندازهای منطقه‌ای را شکل می‌دهد و برای کارکرد اکوسیستم‌ها و زندگی مطلوب انسانی بسیار حیاتی می‌باشد. در حال حاضر، این منبع حیاتی، تحت‌فشار فزاینده‌ای قرار دارد. تغییرات رژیم‌های هیدرولوژیکی به دلیل تغییرات اقلیمی، جمعیتی و اقتصادی پیامدهای جدی را برای مردم و محیط‌زیست به بار آورده است. کنگره‌های بین‌المللی اخیر آب و منابع منتشرشده، بر اهمیت حکمرانی آب در تعیین توان یک کشور برای مقابله با چالش‌های آتی آب تاکید نموده‌اند. درواقع، بسیاری از آن‌ها در این زمان به‌درستی اعلام نموده‌اند که بحران جهانی آب، بحران حکمرانی می‌باشد و نه بحران کمیابی. با بررسی منابع و مطالعات انجام‌گرفته در مورد مدیریت منابع آب در ایران می‌توان اذعان داشت که مفهوم  حکمرانی به‌طور عام و حکمرانی آب به‌طور خاص، موضوع قابل‌بحثی است که بسیاری از زوایای آن هنوز به‌درستی تبیین نشده است، و جای خالی بسیاری از مباحث مطرح‌شده در ادبیات جهانی مطالعات آب در این زمینه در ایران احساس می‌گردد. این مقاله تلاش می‌نماید با بهره‌گیری از ادبیات جهانی آب؛ مفاهیم، چالش‌ها، ابزارها و تدابیر نهادی این مسئله را بررسی نماید.