اولویت بندی امنیت هیدرولوژیکی زیرآبخیزهای حوزه آبخیز گرگان رود بر اساس شاخص‌های تغییر هیدرولوژیک (iha)

پژوهش حاضر با هدف اولویت بندی امنیت هیدرولوژیکی در مقیاس زیرآبخیز انجام گردیده است. برای این منظور 31 متغیر هیدرولوژیکی جریان در 16 زیرحوزه آبخیز حوزه آبخیز گرگانرود که مجهز به ایستگاه هیدرومتری بودند، با استفاده از نرم‌افزار شاخص‎‌های تغییر هیدرولوژیک (iha) محاسبه و از آنتروپی شانون برای وزن‌دهی به آن‌ها استفاده گردید. در نهایت برای اولویت‌بندی‌ زیرآبخیزها چهار روش تصمیم‌گیری چندمعیاره (mcdm) شامل (topsis) technique for order preference by similarity to an ideal solution، (vikor) vlsekriterijumska optimizcija i kaompromisno resenje ، (saw) simple additive weighting و (copras) complex proportional assessment اجراء شد. نتایج نشان داد متغیر c23 (روزهای صفر جریان) و c27 (تعداد ضربان بالا) به ترتیب با مقادیر 0.057 و 0.006 بیشترین و کمترین وزن را دریافت کردند. نتایج اولویت‌بندی امنیت هیدرولوژیکی جریان نشان داد بر اساس روش‌های topsis و vikor زیرآبخیز s11 و براساس روش‌های saw و copras زیرآبخیزهای s15 و s2 بالاترین امتیاز امنیت هیدرولوژیکی را دارند. از سوی دیگر زیرآبخیز s10 بر اساس روش‌های topsis، vikor و copras و زیر آبخیز s14 بر اساس روش saw در اولویت آخر قرار گرفتند. ارزیابی کارایی روش‌های mcdm نشان داد روش vikor با کمترین شدت تغییرات، نتایج دقیق‌تری را ارائه داده است.

sub-watersheds hydrological security prioritization of the gorganroud watershed based on indicators of hydrologic alteration (iha)

the current research was conducted with the aim of hydrological security prioritization at subwatershed scale. to do this, 31 hydrological variables ofstreamflow in 16 sub-watersheds of the gorganroud watershed, which were equipped with hydrometric stations, were calculated using indicators ofhydrological change (iha) software. shannon's entropy was used to weight the hydrological variables of the streamflow. finally, four multi-criteria decision-making methods (mcdms) including technique for order preference by similarity to an ideal solution (topsis), vlsekriterijumska optimizcija ikaompromisno resenje (vikor), simple additive weighting (saw) and complex proportional assessment (copras) were implemented to prioritize the subwatersheds. the results showed that c23 (zero flow days) and c27 (high pulse count) variables received the highest and lowest weights with values of 0.057 and 0.006, respectively. the results of the subwatersheds prioritization based on the hydrological security showed that subwatershed s11 according to topsis and vikor methods and subwatersheds s15 and s2 according to saw and copras methods have the highest hydrological security score. on the other hand, subwatershed s10 according to topsis, vikor and copras methods and subwatershed s14 according to saw method were given the last priority.evaluating the efficiency of mcdm methods showed that the vikor method provided more accurate results with the least intensity of variations.