بررسی ارتباط خشک‏سالی هیدرولوژیکی و میزان هدایت الکتریکی رودخانه در ایستگاه‌های پایین‌دست رودخانۀ کرخه

این تحقیق با هدف بررسی تاثیر دوره‌های خشکسالی هیدرولوژیکی بر میزان هدایت الکتریکی آب، در ایستگاه‏های منتخب حوضۀ‏‏ جنوبی رودخانۀ کرخه انجام شد. برای بررسی روند داده‏ها از آزمون من کندال و برای تعیین نقاط شکست در روند داده‏ها از آزمون پتیت استفاده شد. نتایج آزمون پتیت برای پارامتر هدایت الکتریکی بیانگر شکست در روند داده‏ها طی سال‏های 1375 و 1376 در ایستگاه‏های مختلف بود. بررسی داده‏ها نشان داد هدایت الکتریکی در رودخانۀ کرخه روند افزایشی داشته ‏است. این افزایش با کاهش شدید دبی، ناشی از خشک‏سالی‏‏های متوالی در رودخانۀ کرخه همراه بوده ‏است. همچنین، روند شاخص خشک‏سالی sdi همواره با روند افزایش ec در رودخانۀ کرخه همراه نبوده است. به ‏‏‏‏علاوه، افزایش هدایت الکتریکی در ایستگاه‏های پایین‏دست سد کرخه، احتمالاً بیشتر‏ به‏ دلیل کاهش دبی ناشی از تنظیم دبی توسط سد بوده‏ است. با مشاهدۀ نقطۀ شکست در سری زمانی دبی و هدایت الکتریکی در سال 1376، مشاهده شد که بروز خشک‏سالی و در نتیجه، افزایش شوری پیش از آبگیری سد کرخه رخ داده ‏‏است. همچنین، در سال‏های پس از بهره‏برداری از سد تغییرات هدایت الکتریکی در ایستگاه‏های عبدالخان و پای ‏پل فاقد روند قابل توجهی است. به نظر می‏رسد در سال‏های پس از بهره‏برداری، سد کرخه تنها عامل موثر بر بروز روند افزایش هدایت الکتریکی در ایستگاه‏های واقع در پایاب نبوده و افزایش بروز خشکسالی و افزایش مصارف در مناطق بالادست هم بر کاهش دبی و در نتیجه، افزایش شوری کرخۀ جنوبی موثر بوده‏اند.

investigating the relationship between hydrological drought and the electrical conductivity of the river in the downstream stations of the karkheh river

this research was conducted with the aim of investigating the effect of hydrological drought periods on the electrical conductivity of water in selected stations of the southern part of the karkheh river. mann-kendall test was used to assess the trend of the data and petit test was used to determine the break points in the data. the results of petit’s test for electrical conductivity parameter indicated a failure in the data trend in 1996 and 1997 in different stations. because of meteorological drought, the electrical conductivity has been increased and at the same time a sharp decrease in discharge is recognizable. although, the trend of sdi index has not always been accompanied by the trend of increasing ec. in addition, the increase in electrical conductivity in karkheh dam’s downstream stations is probably due to the dam regulatory flow decreasing. by observing the break point in the time series of discharge and electrical conductivity in 1997, it was fund that the occurrence of drought and as a result the increase in salinity occurred before the dam impoundment. also, after that, there is no significant change in electrical conductivity in abdulkhan and paypol stations. it seems that the karkheh dam was not the most effective factor in the increase of ec in the downstream stations after its operation, and reducing the discharge and, as a result, increasing the salinity of the south karkheh area can be considered as a result of the increase in drought and consumption in the upstream regions.