بررسی نیاز آبی تالاب هامون صابوری جهت کاهش اثرات گرد و غبار در زابل با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای

نیاز به انرژی برقابی و توسعۀ کشاورزی در بالادست حوضۀ آبریز رودخانۀ هیرمند میزان آب ورودی به منطقۀ سیستان را به صورت چشم‌گیری کاهش داده که نتیجۀ آن کاهش نیاز زیست‌محیطی و افزایش دورۀ خشکی تالاب بین‌المللی هامون بوده است. این مسئله باعث کاهش حجم آب هامون‏های سیستان و خشک ‌شدن بخش زیادی از آن‌ها در سال‏های اخیر شده است. به دلیل وجود بادهای 120روزه و موقعیت تالاب صابوری، یکی از تالاب‏های سه‌گانۀ هامون، این تالاب توسط برخی محققان به عنوان یکی از منشاهای گرد و غبار در منطقه معرفی شده است. در این تحقیق کاهش اثرات گرد و غبار بر اثر افزایش سطح آبی با کمک تصاویر ماهواره‏ای بررسی شد. به منظور بررسی دقیق موضوع و برآورد میزان نیاز تخصیص آب برای کاهش گرد و غبار، سطح پوشش آب در تالاب صابوری ایران با استفاده از شاخص آب تفاضلی نرمال‌شده (ndwi) در 113 تصویر ماهواره‏ای از سال 1388 تا 1397 محاسبه و روزهای گرد و غبار در شهر زابل از ایستگاه هواشناسی استخراج شد. با بررسی روزهای گرد و غبار ماهیانۀ شهر زابل و پوشش سطح آب ماهیانه در تالاب، مشاهده شد که هیچ نوع همبستگی بین دو پارامتر یادشده وجود ندارد و پوشش تالاب هامون صابوری اثری بر میزان گرد و غبار شهر زابل نمی‏گذارد. همچنین در سال‏های 1392 و 1397 کمترین سطح آب و کمترین ماندگاری آب در تالاب اتفاق افتاده و تنها سطحی معادل 150 کیلومتر مربع سطح پوشش آب بوده است.

water demand investigation in sabouri hamoon wetland to reduce dust propagation in zabol city using satellite images

hydropower requirement and agricultural development at upstream points of hirmand river has significantly reduced the water discharge to sistan region and the has been led to decreasing right of water and drying of hamoon international wetland. this, has been considered as the main reason of hamoons of sistan water volume reduce and increasing drought periods. due to the 120-day winds and the location of sabouri wetland, one of the three wetlands in this region, some researchers introduced this wetland as the main source of dust in sistan region. in this study, decreasing the effects of dust propagation due to water cover area using satellite images is investigated. for precise analyzing and estimating water demand for dust propagation decrease, water cover area in sabouri wetland and ndwi index in 113 satellite images from 2009 to 2013 are extracted. by calculating this index and water cover area no correlation between the above parameters is observed and specified that sabouri is not the main source of the dust propagation. also results indicated that between 2014 and 2018 the lowest water cover area equal to 150 million square meters was available in the region.