ارزیابی دقت محصولات بارش ماهواره ‏ای در تخمین بارش ‏های مربوط به ماه‏ های سیلابی (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز سد یامچی اردبیل)

تخمین داده‏های بارش توسط محصولات ماهواره‏ای با دقت زیاد در مقیاس زمانی و مکانی که از اجزای اصلی مدل‏های هیدرولوژیکی است، کمک زیادی به مدیریت منابع آب خواهد کرد. از این‏رو، در این پژوهش اقدام به ارزیابی دقت داده‏های بارش و همچنین، اصلاح اریبی آن‏ها به روش چندک (rquant) برای ارتقای عملکرد داده‏های ماهواره‏ای در حوضۀ آبریز سد یامچی واقع در استان اردبیل شد. داده‏های ماهواره‏ای استفاده‌‏شده شامل داده‏های بارش persiann-ccs، pdir-now و gpm در مقیاس زمانی ساعتی، روزانه و ماهانه برای ماه‏های پربارش منطقه است که طی یازده سال توسط شاخص‏های آماری متوسط بارش، انحراف معیار و ضریب تغییرات انتخاب شدند. اعمال روش اصلاح اریبی توانست تا حد امکان عملکرد داده‏های ماهواره‏ای را در ماه‏های پربارش بهبود ببخشد. مقایسۀ نتایج به‌‌دست‌‏آمده از ماهوارۀ gpm در مقیاس ماهانه با داده‏های بارش زمینی نشان داد این محصول نسبت به مدل‏های persiann-ccs و pdir-now از عملکرد بهتری برخوردار بوده و دارای شاخص mae و rmse برابر 4.66 و 9.70 و ضریب همبستگی 0.74 است، در حالی ‏که این مقادیر برای مدل persiann-ccs و pdir-now به‌ترتیب برابر 45.24، 62.03 و 0.36 و 7.09، 13.52، 0.27 است. به همین ترتیب، در مقیاس روزانۀ محصول بارش ماهواره‏ای gpm عملکرد مطلوب‏تری را ارائه داد. مقادیر آماری برای ماهوارۀ gpm در مقیاس ساعتی نیز به‌ترتیب برابر 0.91، 2.66 و0.06 به دست آمد. به ‏طور کلی، بارش به‌‏دست‌‏آمده از gpm در مقایسه با سایر ماهواره‏ها نتایج بهتری ارائه می‏دهد، اگرچه در مقیاس روزانه و ساعتی نتایج مطلوبی نسبت به داده‏های اندازه‏گیری‌شده حاصل نشد.

evaluation of the accuracy of satellite precipitation products based on measurement of precipitation related to flood months (case study: ardabil yamchi dam basin)

high-precision precipitation data at the time and place scale, which is a main component of hydrological models, will greatly help to manage the water resources. hence, in this research, evaluating precipitation data accuracy as well as their origin correction in quantile method (rquant) was used to improve the performance of satellite data in the yamchi dam basin in ardabil province. the satellite data used included persiann-ccs, pdir-now and gpm precipitation data on an hourly, daily and monthly time scale for the region’s rainy months over 11 years that were selected by moderate precipitation, standard deviation and coefficient of variation. comparison of the results obtained from gpm satellite with precipitation data showed that this product has better performance than persiann-ccs and pdir-now models on a monthly scale. gpm data on a monthly scale had a mae index and rmse 4.66 and 9.70 mm per day, respectively and a correlation coefficient of 0.74; while these values for persiann-ccs and pdir-now models were equal to 24.24, 62.03 and 0.36 and 07.09, 13.52, 0.27, respectively. thus, the gpm satellite precipitation product was provided better performance on a daily scale. since hourly data was required in flood analysis, then in this paper, precipitation data on an hourly scale was evaluated; the statistical values for gpm satellite were 0.91, 2.66 and 0.06, respectively. in general, among the study precipitation products, gpm precipitation gives better results, although on a daily and hourly scale, the desired results were not obtained compared to the measured data.