مطالعۀ تغییرات مکانی شوری (منطقۀ ‌مطالعه‌شده: حوضۀ آبخیز حوض سلطان)

شوری خاک یکی از عوامل محدودکنندۀ رشد گیاهان و تخریب اراضی است. هدف از پژوهش پیش رو، کاربردی ساختن و دسترسی به پایگاه‏های خارج از دسترس شوری خاک در مناطق خشک و نیمه‏خشک با استفاده از روش‏های آزمایشگاهی و تکنیک‏ سیستم اطلاعات جغرافیایی است. در این تحقیق سعی شده است در منطقۀ حوض سلطان قم با حفر 8 پروفیل با عمق متوسط 1.5 متر و نمونه‏برداری آب از 4 نقطه روی ترانسکتی از خط کنیک تا حد پلایا، به شناسایی روند شوری خاک و کانی‏های آن پرداخته شود. نمونه‏های آب ‏و خاک از هر قسمت خاک در پایان سال زراعی در اواخر شهریورماه برداشت شد و در آزمایشگاه مورد تجزیه قرار گرفت. نتایج نشان داد روند تغییرات شوری از خط کنیک تا پلایا به این صورت است که به‌ترتیب شاهد کلرورها، سولفات‏ها، کربنات‏ها و در انتها، کربنات کلسیم‏ها قرار می‏گیرند. این روند در منطقۀ حوض سلطان معنا‏دار بود. در این تحقیق دامنۀ ph خاک از 6.5 تا 8.9 به دست آمد. همچنین، میزان شوری از 1.5 دسی‌زیمنس (ds/m) بر مترمربع در مجاورت خط کنیک شروع می‌شود و تا 2.30 دسی‌زیمنس بر مترمربع در کنار کفۀ نمکی افزایش می‏یابد. در ضمن، در منطقۀ مطالعه‌شده خاک‏های سدیمی (قلیا) درصد سدیم تبادلی بیش از 15 دارند و نسبت جذب سدیم در عصارۀ اشباع بیش از 13 است.

study spatial variability of salinity in the area of social studies QomHoz soltan

Soil salinity is one of the factors limiting plant growth and land degradation. The purpose of this study is to apply and access to soil salinity database which are inaccessible in arid and semiarid regions using laboratory methods and GIS techniques. In this research, an attempt has been made to identify the soil salinity trend and its minerals by digging 8 profiles with an average depth of 1.5 meters and sampling water from 4 points on a transect from the Kenic line to the Playa in Hoze Sultan Qom. Soil water samples were taken from each soil profile at the end of the growing season in late Shahrivar and analyzed in the laboratory. The results showed that the trend of salinity changes from Kenic line to Playa is such that chlorides, sulfates, carbonates and finally calcium carbonates are observed, respectively. This trend was significant in HozeSoltan region. In this study, soil PH range from 6.5 to 8.9, salinity starts from 1.5 ds / m / m2 near the Conic line and increases to 2.30 ds / m2 next to the salt pan. Also, in the study area, sodium (soda) soils, the percentage of exchangeable sodium is more than 15 and the ratio of sodium absorption in the saturated extract is more than 13