ارزیابی تبخیر و تعرق با استفاده از تصاویر ماهواره‏ای و الگوریتم سبال ‌(مطالعۀ موردی: شرق استان آذربایجان شرقی)

ارزیابی میزان تبخیر و تعرق یکی از راه‏های جلوگیری از هدررفت آب و مدیریت منابع آب است. بنابراین، در پژوهش حاضر سعی شده است با استفاده از الگوریتم سبال، میزان تبخیر و تعرق واقعی در شرق استان آذربایجان شرقی محاسبه شود. برای این منظور، ابتدا بر اساس دو تصویر ماهواره‏ای لندست 8 به تاریخ‏های 2017/08/22 و 2018/08/09 مقادیر شار تابش، شار گرمای خاک، شار گرمای محسوس برآورد شد. سپس، بر اساس تفاضل به‌دست‌آمده، مقادیر شار گرمای لحظه‏ای محاسبه شد و تبخیر و تعرق 24 ساعته برای هر تصویر به دست آمد. در نهایت، میزان به‌دست‌آمده با مقادیر به‌دست‌آمده از روش پنمن – مانتیث مقایسه شد. همچنین، برای پردازش و تجزیه‌وتحلیل تصاویر از نرم‏افزار envi4.8 استفاده شد. نتایج بیانگر آن بود که میزان تبخیر و تعرق در روش پنمن‌ مانتیث و سبال در تاریخ 2017/08/22 به‌ترتیب حدود 6.35 و 7 میلی‏متر در روز و در تاریخ 2018/08/09 به‌ترتیب حدود 7.25 برای پنمن‌ مانتیث و 7.94 میلی‏متر در روز برای سبال بوده است. در مجموع، مقادیر تبخیر و تعرق واقعی سبال و تبخیر و تعرق پتانسیل پنمن‌ مانتیث دارای میانگین تفاضل مطلق (mad) 0.67 میلی‏متر در روز است که بیان می‌کند بین مقادیر تخمین‌زده‌شده به‏وسیلۀ الگوریتم سبال و روش پنمن‌ مانتیث تطابق خوبی وجود دارد.

Evaluation of Evapotranspiration Using Satellite Images and SEBAL Algorithm (Case Study: Eastern Azerbaijan Province)

Evaluation of evapotranspiration is one way to prevent water loss and to manage water resources. Therefore, in this study, an attempt has been made to calculate the actual evapotranspiration rate in the east of East Azerbaijan province using the SEBAL algorithm. For this purpose, first, based on two Landsat 8 satellite images dated 2017/08/22 and 2017/08/09, the values of Net radiation, soil heat flux, and sensible heat flux are estimated. Then, based on the difference, the amount of instantaneous heat flux was calculated and a 24hour evapotranspiration was obtained for each image. Finally, the amount was compared with the values obtained from the PenmanMonteith method. Also, for processing and analyzing images ENVI4.8 software was used. The results indicated that the amount of evapotranspiration in the PenmanMonteith and SEBAL method on 2017/08/22 was about 6.15 and 7 mm per day, and on 2018/08/09, respectively, about 7.38 for PenmanMonty and 7.94 mm per day for SEBAL. Overall, the amounts of SEBAL actual evapotranspiration and PenmanMonteith potential evapotranspiration have a mean absolute difference (MAD) 0.705 mm per day which indicates that the estimated values are consistent with the SEBAL algorithm and the PenmanMonteith method.