ارزیابی کارایی روش ماسکینگام خطی در روندیابی سیل در سدهای سنگریزه‌ای تاخیری دوگانه

یکی از ‌کاربردهای مهم سدهای سنگریزه‏ای، کنترل سیل از طریق کاهش دبی اوج سیل ورودی است. بررسی اینکه چه مقدار از دبی ورودی به مخزن دارای سد سنگریزه‏ای در شرایط جریان غیرماندگار به پایین‏دست منتقل می‏شود، اهمیت زیادی دارد. در پژوهش حاضر، روندیابی سیل در سدهای سنگریزه‏ای تاخیری دوگانه با استفاده از 4 نمونه از داده‏های آزمایشگاهی موجود و روش ماسکینگام خطی و الگوریتم بهینه‏سازی ازدحام ذرات (pso) بررسی شده‏ و تاثیر طول سد سنگریزه‏ای و فاصلۀ بین دو سد و همچنین، تاثیر اندازۀ قطر سنگدانه‏ها روی ضریب k روش ماسکینگام خطی ارزیابی شده ‏است. نتایج بیانگر آن است که مقادیر میانگین خطای نسبی (mre) 4 آزمایش استفاده‌شده در پژوهش حاضر، به‌ترتیب برابر با 4.9، 3.4، 4.35 و 3.55 درصد و مقادیر مربوط به خطای نسبی دبی اوج (dpo) آزمایش‏های یادشده نیز به‏ترتیب برابر با 1.58، 0.47، 2.86 و 1.78 درصد محاسبه‏ شده که بیانگر دقت زیاد روش ماسکینگام خطی در برآورد هیدروگراف خروجی است. همچنین، نتایج نشان می‏دهد هرچه فاصله بین هیدروگراف ورودی و خروجی افزایش یابد، مقدار k افزایش یافته و هرچه اندازۀ قطر سنگدانه‏ها افزایش یابد، سرعت جریان افزایش یافته و به تبع آن، مقدار k کاهش می‏یابد.

Efficiency of the Linear Muskingum Method in Flood Routing of Dual Rockfill Detention Dams

One of the most important applications of rockfill dams is to control flood by reducing the peak discharge of inflow. It is of great importance to study how much of the inflow to the rockfill dam reservoir is transferred to the downstream under unsteady flow conditions. In the present study, flood routing in dual detention rockfill dams was studied using four experimental data samples, linear Muskingum method, and particle swarm optimization (PSO) algorithm and the effect of rockfill dam length, distance between two dams, and aggregate size was studied on the K coefficient of linear Muskingum method. The results showed that the mean relative error (MRE) of the four experiments used in the present study were equal to 4.9, 3.4, 4.35 and 3.55%, respectively, and the relative error of the peak discharge (DPO) of the mentioned experiments were calculated as 1.58, 0.47, 2.86 and 1.78%, respectively, which indicates the high accuracy of the linear Muskingum method in estimating the outflow hydrograph. The results also showed that, by increasing the distance between the inflow and outflow hydrographs, the K coefficient increased and by increasing the aggregates size, the flow velocity increased and consequently, the K coefficient decreased.