بررسی وضعیت ربایش تاجی بارش در تعدادی از گونه‏های بوته‌ای (مطالعۀ موردی: پردیس دانشگاه فردوسی مشهد)

به بخشی از بارندگی که توسط شاخ و برگ گیاهان گرفته می‏شود، برگاب گفته می‏شود. این بخش از بارندگی تبخیر می‌شود و به سطح زمین نمی‏رسد، بنابراین تاثیر زیادی بر بیلان آبی مناطق دارای پوشش گیاهی می‌گذارد. پژوهش حاضر در پردیس دانشگاه فردوسی مشهد طی مهرماه 1396 تا خرداد 1397 به منظور بررسی وضعیت ربایش ‏تاجی‏ بارش برای گونه‏های درمنۀ ‏جارویی، ورک و اسپند انجام شد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی میزان ربایش تاجی و نیز تاثیر مقدار و شدت بارش و درصد تراکم تاج پوشش گونه‏های درمنۀ ‏جارویی، ورک و اسپند بر مقدار و درصد برگاب آنها طی دورۀ زمانی یادشده است. مقدار بارندگی در فضای باز و زیر بوته‏ها در گونه‏های یادشده ‏پس از هر رویداد بارش اندازه‏گیری ‏شد. همچنین، تراکم گونه‏ها طی فصل پاییز تا بهار به صورت عمودی از سطح تاج پوشش آنها تصویر‏برداری ‏شده و با استفاده از نرم‌افزار arc gis 10.3 ‌محاسبه شد. براساس نتایج به‌دست‌آمده، طی وقایع بارشی اندازه‏گیری‏شده بیشترین درصد برگاب برابر با 79.57 درصد در آذرماه برای گونۀ اسپند و کمترین درصد برگاب برابر 7.09 درصد در بهمن‌ماه مربوط به گونۀ ورک است. مقدار کل برگاب سالانه برای گونه‏های درمنۀ جارویی، ورک و اسپند به‌ترتیب برابر 37.99 ، 30.83 ‌و 54.32 میلی‏متر به دست آمد که به‌ترتیب معادل 35/ 27، 22.19 و 39.11 درصد بارش است. نتایج آنالیز رگرسیونی با استفاده از نرم‌‌افزار 16.0 spss نشان داد بین مقدار بارش با مقدار برگاب گونه‏های درمنۀ جارویی، ورک و اسپند و نیز فصل رشد گونۀ ورک با درصد برگاب آن در سطح 1 درصد، تداوم بارش با مقدار برگاب گونه‏های درمنۀ جارویی و اسپند و همچنین فرم رویشی گونه‏‏‏های مطالعه‌شده با مقدار برگاب آنها در سطح 5 درصد تفاوت معنا‏دار وجود دارد.