ارزیابی 24 مدل تبخیر و تعرق گیاه مرجع در اقلیم‏های مختلف ایران

روش‏های مختلفی برای تخمین تبخیر و تعرق وجود دارد که عملکردشان در شرایط اقلیمی گوناگون، متفاوت است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی روش‏های مختلف تبخیر و تعرق گیاه مرجع در اقلیم‌‏های مختلف ایران و اعتبارسنجی این روش‏ها با روش فائو- پنمن- مانتیث است. برای انجام کار از داده‏های هواشناسی 30 ساله (1988 2017) نُه شهر کشور (شهرکرد، ارومیه، مشهد، زاهدان، بندرعباس، اهواز، گرگان، رشت و ساری) استفاده شد. ابتدا تبخیر و تعرق مرجع به روش فائو- پنمن- مانتیث به‏صورت روزانه به‏دست آمد. سپس، مقادیر تبخیر و تعرق مرجع با 24 روش دیگر نیز محاسبه شد و با استفاده از شاخص‏های آماری جذر میانگین مربعات خطا (rmse)، میانگین خطای مطلق (mae)، نسبت میانگین(mr) و درصد خطای تخمین (pe) با روش فائو- پنمن- مانتیث مقایسه شدند. نتایج نشان داد در اقلیم سرد و نیمه‏خشک، سرد و معتدل، گرم و خشک، سرد و خشک و گرم و مرطوب به‌ترتیب شامل شهرهای ارومیه، شهرکرد، زاهدان، مشهد و اهواز مدل مک‏کینگ اصلاح‏شده، در اقلیم گرم و مرطوب بندرعباس مدل والیانتزاس 5 و در اقلیم‏های مدیترانه‏ای، نیمه‌مرطوب و مرطوب شامل شهرهای گرگان، ساری و رشت مدل دروگرز و آلن برآورد بهتر و نزدیک‏تری به روش فائو- پنمن- مانتیث داشتند. با توجه به امتیازهای داده‏شده به هر روش براساس شاخص ارزیابی mae و rmse، مدل‏های مک‏کینگ اصلاح‏شده، دروگرز و آلن، والیانتزاس و هارگریوز ‏سامانی و براساس شاخص pe مدل‏های دروگرز و آلن، مک‏کینگ اصلاح‏شده، والیانتزاس و هارگریوز ‏سامانی به‏عنوان مدل برتر انتخاب شدند.