مقایسۀ توزیع بارش در تیپ‌های جنگلی بلوط، اوجا و انجیلی

در بوم‏سازگان‏های جنگلی، ویژگی‏های پوشش گیاهی همراه با متغیرهای اقلیمی تاثیر زیادی بر توزیع اجزای بارش و چرخۀ آب می‏گذارد. از طرفی، چرخۀ آب کارکرد بسیار زیادی در روابط بین خاک، پوشش گیاهی و محیط در سطوح مختلف به عهده دارد. این چرخه یکی از پدیده‏های مهم اکولوژیکی در جامعه‏های‏ زیستی به‌خصوص در بوم‏سازگان جنگلی است. پژوهش حاضر با هدف اندازه‏گیری مقادیر بارش، هدررفت ‏ربایشی، میان‏گذر، ساقاب در توده‏های بلوط، اوجا و انجیلی در محل دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس شهرستان نور به‏عنوان نمایندگان توده‏های جنگل‏های هیرکانی کشور انجام شده است. اندازه‏گیری اجزای بارش توسط 23 ظرف جمع‏آوری‌کننده طی دورۀ یک‌ساله از تاریخ 1397/08/15 تا 1398/15/8 با ثبت 34 رگبار انجام شد. نتایج نشان داد بیشترین میزان ساقاب به‏‏ترتیب در تیپ‏های بلوط، انجیلی و اوجا با مقدار 0.97، 0.56 و 0.34 درصد بود. بین ساقاب و بارندگی کل یک رابطۀ افزاینده و قوی در تیپ انجیلی (0.70=r2) به‏دست آمد. بیشترین میزان هدررفت ربایشی به‏ترتیب در گونه‏های بلوط، اوجا و انجیلی با مقدار 19، 17 و 8 درصد بوده است. تحلیل رگرسیون بین میزان بارندگی کل و میانگین هدررفت ‏ربایشی در گونۀ بلوط (0.61=r2) در اوجا (0.62=r2) و در گونۀ انجیلی (0.46=r2) مشاهده شد. نتیجۀ آزمون anova نیز موید نبود اختلاف معنا‏دار بین هدررفت‏ ربایشی (0.790=p) و میان‏گذر (0.894=p) بین سه تیپ مطالعاتی بوده است. در حالی ‏که اختلاف بین میزان رطوبت موجود در لاش‏برگ‏های بلوط نسبت به دو تیپ اوجا و انجیلی (0.015=p) و همچنین، بین مقادیر ساقاب تیپ‏های بلوط و اوجا (0.009=p) معنادار بوده است.