ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی برای مصارف شرب با استفاده از مدل استنتاج فازی (مطالعۀ موردی: دشت مرودشت)

آب‏های زیرزمینی از منابع مهم بهره‏برداری در مناطق خشک و نیمه‏خشک‌اند. برداشت بی‏رویۀ آب‏های زیرزمینی و افزایش آلودگی‏های زیست‏محیطی، سبب شده که بررسی کیفیت آب‏های زیرزمینی این دشت امری مهم تلقی شود. در مطالعۀ حاضر با توجه به قابلیت‏های روش فازی سعی بر مقایسۀ روش‏های مرسوم قطعی و مدل استنتاج فازی ممدانی شده است. از داده‏های 30 حلقه چاه عمیق و نیمه‏عمیق طی سال آبی 1389 1390 به‏منظور بررسی کیفیت آب شرب دشت مرودشت استفاده‏ شده و با طراحی یک سیستم استنتاج فازی با استفاده از توابع عضویت و ترکیب این توابع بر اساس قوانین «اگر_آن‌گاه» فازی کیفیت نهایی آب از نظر شرب تعیین شده است. با توجه به نتایج پژوهش در روش قطعی تعداد نُه، 10 و 11 چاه به‌ترتیب در ردۀ مطلوب، قابل ‏قبول و غیرقابل ‏قبول قرار گرفته، این در حالی است که در روش ارزیابی استنتاج فازی به‌ترتیب هشت، نُه و 13 چاه در ردۀ مطلوب، قابل ‏قبول و غیرقابل ‏قبول قرار گرفته است؛ که تفاوت این دو روش را می‏توان به مقادیر فراسنج‏های کیفی حدی در نظر گرفت. پهنه‏بندی شاخص کیفی آب زیرزمینی دشت نشان داد بیشترین مساحت اختصاص داده‏شده مربوط به کیفیت غیرقابل‏ قبول که برای روش استنتاج فازی 50.83 درصد و برای روش قطعی 51.45 درصد برآورد شده و طبقۀ مطلوب در روش قطعی و فازی به‌ترتیب 28.76 و 26.85 درصد و طبقۀ قابل ‏قبول نیز در روش قطعی و فازی به‌ترتیب 19.79، 22.32 درصد است. اعتبارسنجی با استفاده از روش میانگین نسبی مربع خطاها (rmse) برای دو روش قطعی و فازی به‌ترتیب برابر با 12.98 و 8.68 به دست آمده است؛ بنابراین روش استنتاج فازی را می‏توان ابزاری ساده و مفید برای سنجش کیفیت آب برای مصارف شرب معرفی کرد.