تحلیل و مدل‌سازی تغییرات مکانی رسوب در آبراهۀ فصلی با استفاده از شبیه‌ساز باران

بررسی تغییرات مکانی رسوب و عواملی که بر آن تاثیر می‌گذارد، برای کنترل آن امری ضروری است. در این پژوهش تغییرات مکانی ویژگی‏های تولید و غلظت رسوب طی آبراهۀ فصلی واقع در تیپ دشت‏سر فرسایشی بررسی شد. مکان‏یابی کرت‏ها در فواصل 50 متری انجام و آزمایش‏ها در 10 نقطه (با سه تکرار) اجرا شد. برای بررسی مقادیر رسوب تولیدی و غلظت آن، بارشی با شدت 4/1 میلی‏متر در دقیقه و دوام 10 دقیقه توسط شبیه‏ساز باران ایجاد و از مجاورت هر کرت، نمونه خاک سطحی برداشت شد. پس از انجام تحلیل‏هاى آمارى، با استفاده از ‏روش کوکریجینگ، نقشۀ توزیع مکانی متغیرها تهیه شد. نتایج نشان داد بین غلظت رسوب 10 نقطۀ نمونه‏برداری‌شده تفاوت معنا‏داری وجود نداشت، اما بین مقادیر بار رسوب نقاط تفاوت معنا‏دار مشاهده شد. نتایج برازش مدل‏های تجربی بر نیم‏تغییرنماها نشان داد بهترین مدل برای ساختار مکانی غلظت رسوب، مدل گوسین و برای بار رسوب، مدل نمایی است و هر دو متغیر، ساختار مکانی خوبی ‌دارند. نتایج اعتبارسنجی مدل‏ها نیز نشان داد روش کوکریجینگ نقطه‏ای، دقت کمی برای تخمین غلظت رسوب دارد، اما برای تخمین بار رسوبی، از دقت بیشتری برخوردار است.