مدل ‏های بهینه‏ سازی برداشت مطمئن از مخزن سد قشلاق برمبنای شرایط‌ عدم قطعیت هیدرولوژیکی

برای نیازهای شرب، کشاورزی و صنعت در بیشتر شهرهای ایران از مخازن سدهای در حال بهره‏برداری استفاده می‏شود که به‌دلیل فقدان قانون بهره‏برداری مناسب و یا ‌متوازن‌نبودن میزان تقاضا و حجم مخزن، استفادۀ موثر از آب ذخیره‌شده در مخازن صورت نمی‏گیرد. جریان‏های آب طبیعی از پدیده‏های تصادفی است و تصمیم‏گیری در رابطه با ذخیره و مصرف آن‏ها باید در فرایندهای چندمرحله‏ای و با در نظر گرفتن عوامل موثر بر افزایش راندمان مصرف، تحلیل شوند. در این پژوهش میزان ذخیره‏سازی و همچنین بیشینۀ برداشت مطمئن از سد قشلاق واقع در استان کردستان با استفاده از مدل‏های برنامه‌ریزی خطی و پویا و برای دورۀ کوتاه یک‌ساله تعیین شد. این مدل‏ها با هدف بهینه‏سازی عملکرد ماهانۀ سد قشلاق که تامین‌کنندۀ آب شرب شهر سنندج است، اجرا شدند. نتایج نشان داد که توزیع لاگ‏نرمال دو‌پارامتری با کمترین خطا می‏تواند توزیع مقادیر جریان‏های ماهانۀ ورودی به مخزن را توصیف کند که براساس این مدل مقادیر جریان‏های ورودی به مخزن با احتمال وقوع 95، 90، 80، 70 و 50 درصد در هر ماه محاسبه شد. دوره‏های خشک‌سالی به‌دست‌آمده از داده‏های بارش و نیز داده‏های جریان ورودی به سد با یکدیگر مطابقت داشت و دورۀ بحرانی 51‌ ماهۀ خشک‌سالی برای مدل‏سازی انتخاب شد. نتایج به‌دست‌آمده از بهینه‏سازی بیشینۀ برداشت و همچنین ذخیرۀ مخزن نشان داد که مقادیر به‌دست‌آمده از برنامه‏ریزی خطی در مقایسه با برنامه‏ریزی پویا تطابق بیشتری با واقعیت دارد.