شناسایی الگوهای پیوند از دور موثر بر بارش حوضۀ کارون

‌الگوهای پیوند از دور جزء سازندگان کلان‌اقلیم در مقیاس‏های منطقه‏ای و جهانی هستند. شناخت الگوهای پیوند از دور موثر بر بارش حوضۀ آبی کارون بزرگ؛ هدف این پژوهش است. بدین‌منظور داده‏های بارش فصلی ایستگاه‏های موجود در حوضه طی دورۀ آماری (1956‌ 2012) و 12 الگوی پیوند از دور بررسی شده‏اند. روش انجام کارِ تحلیلِ داده‏ها با تکنیک‏های آماری همبستگی و تحلیل مولفه‏های اصلی است. جایگاه نخست در این حوضه با 49.7 درصد بارش در فصل زمستان، فصل پاییز با 34.9 درصد در جایگاه دوم و فصل بهار با 14.9 درصد در جایگاه سوم قرار دارد. نتایج بررسی‏ها نشان می‏دهد که بارش‏های پاییزه بیشتر از الگوهای نوسانات جنوبی nino4، nino1+2،nino3.4 و soi تاثیر می‏پذیرند. مقادیر منفی ضریب همبستگی بین بارش فصل پاییز و شاخص soi و واریانس تبیینی بیش از 77 درصد این شاخص نشانگر آن است که میزان بارش‏های پاییزه تحت تاثیر النینو قرار دارند. تحلیل بارش‏های زمستانه و بهاره نیز بیانگر تاثیر شاخص الگوی اسکاندیناوی در فاز مثبت (scan+) بر بارش‏ها در این دو فصل است. این شاخص به‌دلیل استقرار در محدودۀ جغرافیایی‌ اقلیمی سامانه‏هایی مانند پرفشار دریای سیاه، جبهۀ قطبی و بادهای غربی تا 68 درصد از تغییرات فصل سرد سال را تبیین می‌کند. بارش‏های تابستانۀ حوضه عمدتاً تابع عوامل محلی هستند و پدیده‏های پیوند از دور در آن موثر نیستند.