برآورد شاخص زیستی آلودگی و کیفیت آب رودخانۀ هراز با استفاده از جوامع ماکروبنتوزها

پهنه‌بندی کیفیت آب سطحی و روند تغییرات آلودگی با استفاده از اندیکاتورهای بیولوژیک تاثیرات زیست‌محیطی پنهان را بهتر نشان می‌دهد و تصمیم‌گیری‌های مدیریتی با آگاهی بیشتری به‌کار گرفته می‌شود. بنابراین، هدف از این مطالعه بررسی ساختار اجتماعات ماکروبنتوزها به‌عنوان نشانگرهای زیستی آلودگی در رودخانۀ هراز است. نمونه‌برداری در 5 ایستگاه و طی 12 ماه (در سال 1391) با 3 تکرار در هر ایستگاه انجام گرفت. برای ارزیابی تنوع زیستی ماکروبنتوزهای منطقۀ ‌مطالعه‌شده از شاخص سیمپسون استفاده شد که میانگین این پارامتر 0.25 است. به‌منظور پی‌بردن به وضعیت اکولوژی منطقه از میزان آلودگی آلی از شاخص hfbi استفاده شد.2 شاخه، 3 رده، 11 راسته و 16 خانواده از ماکروزئوبنتوزها شناسایی شدند. بیشترین شاخص سیمپسون در ایستگاه شاهد و کمترین در ایستگاه سرخ‌رود بوده است. روند تغییرات hfbi به سمت ایستگاه‌های پایین‌دست در حال افزایش بوده است. کیفیت آب در بالا‌دست از شاخص 4.26 شامل مقداری آلودگی آلی و در سطح خوب ارزیابی می‌شود. در پایان مسیر خود به شاخص 7.26 شامل آلودگی آلی شدید و در سطح بسیار ضعیف ارزیابی می‌شود. پس از بررسی شاخص هیلسنهوف و دیگر شاخص به این نتیجه رسیدیم که میانگین شاخص hfbi دورۀ تحقیق، کیفیت آب رودخانۀ هراز 5.72 را در کلاسۀ کیفی متوسط با آلودگی آلی در حد نسبتاً قابل تشخیص بیان شده است.