بررسی اثر زمان کشت بر عملکرد، میزان روغن و برخی صفات زراعی ژنوتیپ‌های گلرنگ در مناطق دیم سرد و معتدل سرد

به منظور بررسی اثرات زمان کاشت بر صفات زراعی، عملکرد دانه و میزان روغن گلرنگ در مناطق معتدل سرد و سردسیرکشور، آزمایشی با 15 ژنوتیپ گلرنگ بر پایه طرح بلوک‌ کامل تصادفی با 3 تکرار برای سه نوع کشت (پاییزه، انتظاری و بهاره) در دو ایستگاه‌ تحقیقات کشاورزی دیم سرارود (کرمانشاه) و مراغه طی دو سال‌ زراعی 92-1390 اجرا ‌گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب جداگانه دو ایستگاه نشان داد که برای برخی از خصوصیات زراعی اثرات اصلی و متقابل عامل‌های سال، زمان کاشت و ژنوتیپ معنی‌دار بود. در ایستگاه سرارود، کشت پاییزه برای بیشتر صفات ‌به کشت‌های انتظاری و بهاره برتری نشان داد و از لحاظ عملکرد دانه با کشت انتظاری اختلاف معنی‌داری نداشت. بیشترین میانگین عملکرد دانه در کشت‌های پاییزه و انتظاری (به ترتیب 687 و 705 کیلوگرم در هکتار) و کمترین در کشت بهاره (331 کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد. در ایستگاه مراغه نیز کشت پاییزه برای اکثر خصوصیات برتری نشان داد. با این‌حال، برای صفت عملکرد دانه در مراغه، میانگین زمان‌های کاشت پاییزه، انتظاری و بهاره (به ترتیب 645، 569 و 648 کیلوگرم در هکتار) از لحاظ آماری غیرمعنی‌دار شد. در هر دو ایستگاه اختلاف معنی‌داری از لحاظ میانگین میزان روغن دانه بین کشت‌های پاییزه و بهاره مشاهده نشد. در ایستگاه سرارود کشت پاییزه و انتظاری و در ایستگاه مراغه کشت انتظاری و بهاره قابل توصیه بود. برای هر دو ایستگاه بین عملکرد و اجزای عملکرد ‌ارتباط خاصی وجود نداشت و گزینش مستقیم برای عملکرد دانه مناسب‎تر بود. با توجه به نوع کشت ژنوتیپ‌های متفاوتی جهت کسب بالاترین پتانسیل عملکرد دیم در دو مکان گزینش شد