القای تخم ریزی ماهیان به روش کاشت هورمون

تزریق آنالوگ‌های gnrh به ماهی موجب آزاد شدن هورمون آزاد کننده (lh) از هیپوفیز می‌شود، که این هورمون باعث تحریک و تسریع رسیدگی جنسی گنادی می‌شود. استفاده از این آنالوگ‌ها در ماهیان ماده موجب تحریک رسیدگی نهایی اووسیت، اوولاسیون و سرانجام تخم‌ریزی می‌شود. روش سنتی استفاده از gnrhaها تزریق درون عضلانی یا درون صفاقی می‌باشد. بسته به عواملی مانند نوع gnrha، گونه ماهی و دمای آب اگر یک مرحله تزریق gnrha انجام شود مدت زمانی که lh در بیشترین حد (پیک) باشد 72-12 ساعت خواهد بود. در بعضی از گونه‌ها همین اثر کوتاه‌مدت یک‌بار تزریق کافی است تا 3-2 روز بعد از تزریق، ماهی به تخم‌ریزی برسد. اما در مورد ماهی‌هایی با سیستم تخم‌ریزی غیرهمزمان، نیاز به تزریقات بیشتر است، ولی تزریقات چندگانه برای مولدین خطرناک و استرس‌زا هستند و در درازمدت اثرات بازدارنده تولیدمثلی دارند. بنابراین، می توان از روش های دیگری نظیر سیستم‌های پیوسته رهش استفاده نمود. وارد کردن gnrha از طریق سیستم‌های رهش به بدن ماهی (فقط یک مرحله) موجب می‌شود gnrha به طور مداوم به جریان خون وارد شود و در نتیجه به طور مداوم غده هیپوفیز برای آزادسازی lh تحریک شود، که می‌تواند چند هفته طول بکشد. بنابراین، در سیستم پیوسته رهش وارد کردن یک‌ مرتبه ای پلت های هورمونی جایگزین تزریق چند مرتبه‌ای می‌شود. امروزه سیستم‌های مختلفی از رهش وجود دارد‌ که در این مقاله به انواع مختلف آن، چگونگی آماده سازی و روش های کاشت هورمونی در ماهیان و امکان کاربرد آن در مورد برخی ماهیان ایران پرداخته می شود.

Induced-spawning of fish by hormone implantation

Injection of gonadotropinreleasing hormone analogues (GnRHs) produces luteinizing hormone (LH) from pituitary that stimulates gonadal maturation. In female fish, these analogues drive the final oocyte maturation, ovulation and finally spawning. Traditionally, they have been injected either intramuscularly or intraperitoneally. Depending on GnRH type, fish species and water temperature, onestep administration causes the peak of LH within 1272 hours. In some fishes, this shorttime effect of injection is enough for spawning during 23 days following the injection. However, asynchronous fishes need more injections but, multiple hormone injections are stressful and harmful and in the longterm, they inhibit reproduction. Therefore, sustainedrelease delivery systems can be used. A single application of GnRHadelivery system enters GnRHa into the blood stream continuously, resulting pituitary stimulation for releasing LH that may take several weeks. Therefore, in delivery system, multiple injections can be replaced by single injection. There are different delivery systems includes: cholesterol pellets, ethylenevinyl acetate implants, and biodegradable microspheres. This paper discusses the methods of hormonal implantation and possibility of its application in some Iranian fishes.