ارزیابی ویژگیهای مکانی کیفیت آب سواحل مازندران در فصل تابستان و شناسایی عوامل کنترل‌کننده آن (رویکرد چند متغیره)

عوامل موثر بر تغییرات مکانی کیفیت آب اکوسیستم ساحلی مازندران در تابستان 1391 انجام شد. بدین منظور شاخصه‌های کیفی آب (مواد مغذی، دما، هدایت الکتریکی، شوری، اکسیژن محلول، ph، کلروفیل ? و کدورت)، در امتداد 4 ترانسکت (امیرآباد، بابلسر، نوشهر و رامسر) در اعماق 5، 10، 20 و50 متر با روش های آماری چندمتغیره ارزیابی شدند. نتایج تحلیل خوشه‌ای نشان داد که مکان‌های نمونه‌برداری در 5 گروه مجزا شامل: لایه 50-35 متر از ایستگاه 50 متر همه ترانسکت‌ها، ایستگاه 5 متر همه ترانسکت‌ها، ترانسکت رامسر و اکثریت لایه‌های سطحی و عمقی 3 ترانسکت نوشهر، بابلسر و امیرآباد قرار گرفتند. بر مبنای تحلیل ممیزی، 40/86? از مکان‌ها به‌درستی طبقه‌بندی شدند. تحلیل عاملی، 53/87? از کل تغییرات مکانی را نشان داد که بر اساس آن 5 مولفه اصلی استخراج شده شامل دما، کدورت، نیترات، سیلیس و آمونیوم، مهم‌ترین شاخصه‌های تاثیرگذار بر تغییرات مکانی کیفیت آب بودند. مطالعه حاضر بیانگر امکان کاهش تعداد مکانهای نمونه برداری به 2 ترانسکت می باشد. لایه ترموکلاین، انتقال مواد مغذی از رودخانه به‌ویژه ترکیبات فسفری و آمونیوم، بستر دریا، پرورش ماهی در قفس و شانه‌دار mnemiopsis leidyi به عنوان یکی از موثرترین عوامل بر تغییرات مکانی کیفیت آب شناخته شدند. نتایج نشان داد که روش‌های آماری چندمتغیره ابزار مناسبی برای شناسایی الگوی تغییرات مکانی کیفیت آب سواحل مازندران در فصل تابستان است.