پایش و ارزیابی عوامل خطر محیطی و مدیریتی در بروز بعضی از بیماری های ویروسی خاص در برخی مراکز تکثیر و پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان (oncorhynchus mykiss) کشور

این مطالعه به منظور پایش و ارزیابی عوامل خطر محیطی و مدیریتی در بروز بعضی از بیماریهای ویروسی خاص ازابتدای سال 1396 تا شروع تابستان سال 1397 در یکی از مزارع پرورشی شهرستان فیروزکوه در استان تهران اجرا گردید. بازدید از مزرعه هر ماه دوبار با رعایت کلیه اقدامات ایمنی زیستی به عمل آمد و برخی عوامل فیزیکی و شیمیایی آب به صورت روزانه ثبت گردید. نمونه گیری از کلیه محموله های تخم چشم زده وارد شده از خارج از کشور و نیز از لارو ها پس از شروع شنای فعال و جذب کیسه زرده برای انجام تست rtpcr جهت تشخیص آلودگی های ویروسی بعمل آمد. آزمایش های ویروس شناسی، باکتری شناسی، انگل شناسی و قارچ شناسی در مزرعه پرورشی و آزمایشگاه انجام شد. تمامی مشاهدات بالینی، ماکروسکوپی و میکروسکوپی و نیز کلیه عوامل مدیریتی تولیدی، بهداشتی، عوامل فیزیکی و شیمیایی موثر در بروز بیماری های ویروسی بررسی و ثبت گردید. در مشاهدات بالینی از ماهی ها علایمی نظیر کم اشتهایی، تجمع در حاشیه و نزدیک خروجی استخر، لاغری، بیرون زدگی یک طرفه و دو طرفه چشم، تجمع و رسوب رنگدانه ملانین، زخم های پوستی، خونریزی در ناحیه بطنی و چشمی، خون ریزی های سرسوزنی در ناحیه بطنی، مدفوع رشته ای، تلفات بالا و ماهیان در حال مرگ فراوان دیده شد. نتیجه بررسیهای آزمایشگاهی نشان داد که بچه ماهی های قزل آلا آلوده به ویروس ihn بوده و نتیجه تست آنها مثبت اعلام شد. این بیماری موجب تلفات حدود 80% بچه ماهی های حاصل از تخم های چشم زده وارداتی شد. موارد تلفات دیگری نیز با علل متفاوت از جمله: حمله شب هنگام سمور آبی، تردد کارکنان مزرعه در دیگر مزارع و انتقال آلودگی، عدم ضدعفونی خودروها هنگام ورود و خروج و مسمومیت شدید غذایی در بچه ماهیان ثبت شد. با توجه به نتایج این تحقیق، دستورالعمل های علمی و کاربردی جهت کاهش مخاطرات محیطی و مدیریتی موثر در بروز بیماری ها ارائه شد.

Monitoring and evaluation of environmental and managerial risk factors in incidence of some specific viral diseases in some Rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) propagation and breeding farms in Iran

This study was conducted from April 2017 to June 2018 in a Trout aquaculture farm in Firoozkoh, Tehran province, to distinguish environmental and managerial risk factors affecting incidence of viral diseases in the fish farm under study. Averaged visit from fish farm was 2 times a month and all biosecurity measures were advised and applied during every visit. Some of the physicochemical parameters were recorded daily. Samples from all cargoes of eyedeggs imported from abroad and also from larvae after active swimming and absorption of yolk sac were taken for RTPCR test. Virology, bacteriology, parasitology and mycology tests in the farm and authorized laboratory were done. Clinical observations, macroscopic and microscopic examinations, checking all the sanitarian and productional managerial factors, also checking all the physical and chemical factors affecting the outbreak of viral diseases were done. During clinical observation of fishes, these symptoms were observed; anorexia, gathering at the raceway rsquo;s side and outlet, cachexia, one and two side exophthalmia, melanosis, integument ulcers, hemorrhage in ventricular and ocular areas, petechia in ventricular area, fecal casts, high mortality and also presence of a large number of moribund fishes. The result of the laboratory examinations was IHN positive of Rainbow trout fries. This disease caused about 80% mortality of the fries produced from the imported eyedeggs cargo. The other fatalities with different reasons were also recorded such as; the Lutra rsquo;s attack at nights, the farm rsquo;s personnel running amongst other farms and transferrin pathogens, the transportation vehicles not being proper disinfected while inter to and exit from the farm and the severe food intoxication of fries. Regarding the results of this study, instruction of scientific and practical models has presented to decrease the effect of environmental and managerial risk factors in the incidence of the disease.